Mestbeleid 2023: wat gaat er wel/nog niet veranderen?

28 december 2022 | Door:  Jeroen van den Hengel

De mestregelgeving is omvangrijk, complex en voortdurend in beweging. Als agrarisch ondernemer heb je bijna dagelijks met al deze regels en voorschriften te maken. Vanaf 1 januari 2023 zijn er weer de nodige veranderingen in het mestbeleid. Alfa heeft ze voor jou op een rij gezet.

Het mestbeleid vloeit voort uit de Europese nitraatrichtlijn en de kaderrichtlijn water. In het 7^e Actieprogramma nitraatrichtlijn, voor de periode 2022-2027, staat aangegeven hoe Nederland de doelstellingen denkt te bereiken. Diverse maatregelen uit het actieprogramma treden per 1 januari 2023 in werking. Daarnaast heeft ook de nieuwe derogatiebeschikking vanaf 2023 gevolgen voor alle landbouwers.

Wijzigingen in 2023

- Verplichte gewasrotatie: 1:4 rotatie met rustgewassen op zand- en lössgrond. Mogelijk in 2027 naar 1:3. Lees meer.
- Derogatie: afbouw gebruiksnormen extra stikstof uit dierlijke mest. Vanaf 2023 geen derogatie in Natura2000-gebieden en grondwaterbeschermingsgebieden. Lagere norm voor nog aan te wijzen ‘met nutriënten verontreinigde gebieden’. Aanmeldingsdatum derogatie 2023 nog onbekend. Lees meer.
- Invoering rVDM: mestvervoer registreer je voortaan online en realtime. Lees meer.
- Uitrijdatum vaste strorijke mest op zand en lössgronden: verschuiving naar 1 januari (was 1 februari). Lees meer.
- Uitrijdatum drijfmest en vloeibaar zuiveringsslib op bouwland: verschuiving naar 16 maart (was 16 februari). Tenzij er sprake is van een vroege teelt. Lees meer.
- De stikstofexcretieforfaits voor biologisch gehouden melkvee is gelijk gesteld aan de excretienormen voor gangbaar gehouden koeien
- Gebruik van organische stofrijke meststoffen: stimuleringsmaatregel omvat het werken met een differentiatie waarin een meststof, zoals champost en strorijke vaste mest, meetelt in de fosfaatgebruiksnorm. Lees meer.
- Maispercelen op zand- of lössgronden: deze hoef je vanaf 2023 niet meer vooraf bij RVO te melden. 
- Definitie ‘melkvee’: in de Meststoffenwet wordt de definitie van ‘melkvee’ aangepast. De definitie komt dan overeen met de huidige beleidsmatige uitleg. De wijziging heeft daardoor praktisch geen gevolgen.
- Wet verantwoorde en grondgebonden groei melkveehouderij: vooruitlopend op de door de minister aangekondigde intrekking zal RVO niet handhaven in lopende zaken waarin een overtreding heeft plaatsgevonden. Tenzij sprake is van een buitensporige overtreding of fraude.

Veranderingen na 2023

- Verplichte bufferstroken: in verband met wetgevingsprocedures wordt de verplichting tot de aanleg van bufferstroken pas vanaf 1 januari 2024 van kracht. De huidige teeltvrije zones zijn wel gewoon van toepassing. Binnen het GLB gelden de bufferstroken al vanaf 2023. Lees meer.
- Vanggewas telen na hoofdteelt, of winterteelt: de verlaging van de gebruiksnorm in ‘met nutriënten verontreinigde gebieden’ en de korting op de gebruiksnorm bij het niet tijdig inzaaien van vanggewassen op zand- en lössgronden kunnen tezamen leiden tot een stapeling van kortingen. Daarom nadere uitwerking noodzakelijk.
- Update bodemkaart: op 1 januari 2024 wordt de nieuwe grondsoortenkaart (zand, löss, veen en klei) van kracht.
- Excretieforfaits melkvee: de al in 2019 aangekondigde aanpassing van de mestnormen gaat ook in 2023 niet door (met uitzondering van het gelijkstellen van de excretieforfaits voor biologisch en gangbaar gehouden melk- en kalfkoeien). Het ministerie verwacht begin 2023 een besluit te nemen over de normen voor 2024. Lees meer.
- Fosfaatbank: de introductie van de fosfaatbank is opnieuw uitgesteld. Ook voor 2023 komt er geen openstelling. In de loop van 2023 wordt besloten of de fosfaatbank dan opengesteld kan worden met ontheffingen geldend per 1 januari 2024. Lees meer.

Hulp nodig?

Heb je vragen over de (nieuwe) mestregels? Neem dan contact op met de Alfa adviseur bij jou in de buurt. Alfa ondersteunt agrarisch ondernemers actief bij het voldoen aan alle wettelijke verplichtingen, en biedt overzicht met het ToM-pakket. Zie het artikel ‘Is je mestadministratie op orde’ , of volg de informatie op alfa.nl/mest.