Alfa sorteert met deelname aan CCA voor op ‘duurzame’ wet- en regelgeving

14 maart 2024 | Door:  Arthur Zantinge

De verduurzaming van het Nederlandse bedrijfsleven begint te stagneren. Die conclusie trok MVO Nederland begin dit jaar, aan de hand van de Nieuwe Economie Index (NEx). Het is een onderzoek dat jaarlijks wordt gehouden onder 2000 (duurzame) ondernemingen. Die boeken nog maar mondjesmaat terreinwinst. MVO Nederland signaleert één belangrijk knelpunt: wet- en regelgeving. Het is om die reden dat Alfa is aangesloten bij de Coalitie Circulaire Accounting (CCA).

Binnen de Coalition Circulair Accounting werken accountants, financiers en specialisten op het gebied van de circulaire economie nauw samen. De CCA is een initiatief van impactorganisatie Circle Economy, Invest-NL en de NBA, de Nederlandse Beroepsvereniging van Accountants. Alfa is participant, samen met ABN Amro, Deloitte, Avans Hogeschool, Copper8 en Nyenrode Business University. Doelstelling van de samenwerking is het wegnemen van belemmeringen in de belasting en boekhouding om circulair te ondernemen. Want het midden- en kleinbedrijf wil wel, maar botst op regels die niet voor de circulaire economie zijn gemaakt.

Duurzaamheidsambassadeur van Alfa

Carl Drenth was namens Alfa al eens betrokken bij CCA-projecten. Niet toevallig, want naast zijn rol als directeur van de Groningse vestiging is hij ook een van Alfa's duurzaamheidsambassadeurs. "Binnen de coalitie bespreken we casuïstiek: waar lopen bedrijven in de circulaire economie nu allemaal tegenaan? Zo'n casus wordt helemaal uitgekauwd en uitgeanalyseerd, waarna er een rapport gemaakt wordt dat als aanbeveling op allerlei plekken onder de aandacht wordt gebracht."

Product-as-a-service, een circulaire pijler

Carl heeft een goed voorbeeld paraat van zo'n circulaire onderneming met tegenwind: Swapfiets. Het is een Nederlands bedrijf dat fietsabonnementen afsluit. Je betaalt een vast bedrag per maand, inclusief onderhoud. 'Product-as-a-service' heet het model, en PaaS is een van de pijlers onder een meer circulaire economie. Het model stimuleert fabrikanten om producten te ontwikkelen die duurzaam en makkelijk te recyclen zijn. Carl: "Als je als particulier je fiets laat repareren bij de fietsenmaker, betaal je het lage btw-tarief van 9 procent. Omdat Swapfiets de fietsen niet in eigendom heeft maar huurt van een financiële dienstverlener, moeten zij 21% btw betalen bij een reparatie. De belastingwetgeving zou de circulaire economie moeten bevorderen, maar in deze casus gebeurt het niet."

Financiële en juridische obstakels

Ook passen de fiscale regels rond afschrijving niet goed bij PaaS-modellen zoals Swapfiets. De fiscus veronderstelt dat de fietsen lineair worden afgeschreven. Door periodiek onderhoud gaan de Swapfietsen echter langer mee. Met andere woorden: Swapfiets betaalt te veel aan aflossing en wordt niet gestimuleerd om (preventief) onderhoud te laten uitvoeren. Carl: "Je moet dus toe naar een andere manier van restwaarde berekenen."

Ook nemen de deelnemers in de coalitie financiële en juridische obstakels onder de loep. "Als het onderwerp in ons straatje ligt, praten we mee. De ene keer zijn we actiever dan de andere keer. Voor Alfa is het niet alleen belangrijk om informatie te brengen maar ook te halen."

Circulair Groningen

De CCA is niet het enige platform waarin Alfa deelneemt. Zo is Carl ook nauw betrokken bij Circulair Groningen. Hier zitten bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen, overheden en maatschappelijke organisaties om de tafel, ook over haperende wet- en  regelgeving. Omdat hij naast directeur nog altijd 'eigen' klanten heeft, ziet Carl ook zelf de verduurzaming vertragen. "Ik had méér verwacht. De intrinsiek gemotiveerde bedrijven zijn al wel bezig. Wat je wel steeds meer ziet is dat de markt het gaat vragen. Een klant van mij moet gecertificeerd zijn volgens de CO2-prestatieladder, anders mag hij niet meer aan een opdrachtgever leveren. Transportbedrijven mogen straks de stadscentra niet meer in. Medewerkers gaan het ook vragen: die willen alleen actief zijn bij duurzame ondernemingen."

‘Het gaat om bewustwording’

Kijk er daarom niet gek van op als je Alfa-klantbeheerder het onderwerp 'duurzaamheid' aansnijdt. "We willen als Alfa graag de bespreking aangaan. Of het nou over de voedseltransitie, de energietransitie of de circulaire transitie is. Daarom hebben we al onze klantbeheerders vorig jaar nog eens getraind om het bespreekbaar te maken: wat gebeurt er nou eigenlijk in de wereld, wat speelt er? Het gaat puur om bewustwording. Maar het initiatief zal nog steeds van de ondernemer zelf moeten komen."

Broodje beenham op woensdagmiddag

Want verder dan bewustzijn creëren wil Alfa niet gaan. Carl: “We zijn geen activistisch kantoor, we gaan niet met het vingertje wijzen. We zijn er ook hier op kantoor bewust mee bezig. We kijken bijvoorbeeld naar onze inkoop, naar een stukje catering. Maar we eten op woensdagmiddag nog altijd een broodje beenham. En eerlijk gezegd vind ik dat ook wel heel lekker." 

Heb je interesse voor de activiteiten van de Coalitie Circulaire Accounting? Hieronder vind je meer informatie.

De website van Circle Economy
Het meest recente rapport over de Deense verffabrikant Hempel
En het eindrapport van de Swapfiets-case