Alfa ondersteunt zeven aanbevelingen voor slag om ruimte en stikstof
31 maart 2021 | Door: Hans de Bie
Een brede initiatiefgroep van boeren, natuurorganisaties, wetenschappers en topmensen uit het bedrijfsleven doet het nieuwe kabinet zeven aanbevelingen voor de grote knelpunten op het gebied van natuur, landbouw en economie. De groep draagt oplossingen aan voor urgente vraagstukken als klimaat, stikstof, biodiversiteit en duurzame voedselproductie die voor boeren lonend is.
De initiatiefgroep pleit voor een langjarige nationale regie met harde doelen, een gebiedsgerichte aanpak en diverse stimulerende maatregelen. Het kabinet moet een plan maken dat de basis legt voor een breed gedragen nationaal ruimte- en landbouwakkoord. Daarin staan gezonde bodems, een gevarieerd landschap en biodiversiteit voorop. De groep ziet dit als de enig logische route naar een toekomstbestendige verdeling van de schaarse ruimte, natuurherstel en een kansrijke duurzame productie van gezond voedsel.
De initiatiefgroep doet de volgende zeven aanbevelingen:
- Nationaal akkoord
Zorg voor een plan dat de basis vormt voor een breed gedragen nationaal akkoord dat aansluit bij de EU Green Deal. Met daarin een integrale lange termijnvisie en wettelijk vastgelegde doelen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, lucht (stikstof), bodemgezondheid, water en landschap.
- Doelenbeleid
Zorg voor een doelenbeleid met afrekenbare doelen en duidelijke indicatoren op gebieds- en bedrijfsniveau. Hierdoor kunnen veel uitvoeringsmaatregelen worden afgeschaft en worden natuur, ondernemerschap en innovatie gestimuleerd. Maximale fysieke landbouwproductie is geen doel op zich. Het gaat om de maatschappelijke waarde van voedselproductie en andere landbouwdiensten en de bijdrage aan doelen op het gebied van klimaat, biodiversiteit etc.
- Landinrichting
Werk aan landinrichting 3.0 met bodemgezondheid, biodiversiteit, water en landschap als leidende uitgangspunten, zowel voor landbouw en natuur als voor andere ruimtegebruikers zoals woningbouw, energie en bedrijfsleven.
- Gebiedsgerichte aanpak en burgerparticipatie
Kies voor een gebiedsgerichte aanpak binnen wettelijk vastgelegde doelen en met veel ruimte voor burgerinitiatieven zoals de G1000 Landbouw.
- Beleidsinstrumenten
Introduceer een aantal instrumenten die de omslag faciliteren zoals een stikstoffonds, een grondbank en een krediet- en garantieregeling. Zorg voor een systeem van waardering, beloningen en heffingen naar rato van de bijdrage van grondgebruikers en ketenspelers aan genoemde doelen. Zorg ook voor beloningen en heffingen om de verduurzaming van de consumptie te stimuleren. Een voorbeeld: belastingen verschuiven van arbeid naar consumptie door daarin ook de milieu- en gezondheidseffecten mee te wegen.
- Uitvoeringskracht
Neem een paar krachtige bestuurlijke maatregelen om de uitvoering te borgen, zoals een coördinerend minister voor het beleid op het brede gebied van ruimte, landbouw en natuur, een landschapscommissaris (naar analogie van de Deltacommissaris) en een goed toegeruste uitvoeringsorganisatie.
- Budget
Zorg gedurende tien tot vijftien jaar voor voldoende middelen (circa anderhalf tot twee miljard euro per jaar) om de uitvoering en het onderling leren op alle schaalniveaus te borgen.
Perspectief
Deze doelgerichte aanpak geeft richting aan duurzaam ruimtegebruik in ons dichtbevolkte land. Het versterkt de natuur en geeft duidelijkheid en ruimte aan boeren en bedrijfsleven voor een veilige en gezonde voedselproductie. Er ontstaan extra kansen voor ketenpartijen door zich met innovatie te richten op hoogwaardig en gezondheid bevorderend voedsel voor vooral de nabijgelegen Europese markten. De maatregelen ondersteunen bovendien een gewaardeerde en betrokken rol van boeren in de samenleving. En dat is cruciaal want zonder boeren gaat deze door de samenleving gewenste omslag niet lukken.
Ondersteuning Alfa
De oproep wordt ondersteund door ruim dertig organisaties en personen en is een initiatief van de Transitiecoalitie Voedsel en de Boerenraad. Alfa participeert in de Boerenraad. Fou-Khan Tsang, voorzitter van de Raad van Bestuur van Alfa, ondersteunt het initiatief.
Fou-Khan Tsang: “Het is tijd om te gaan werken aan een constructieve duurzame lange termijn oplossing zodat de agrarische sector duidelijkheid en perspectief krijgt waarbij rekening wordt gehouden met maatschappelijke belangen.”
De volledige tekst van de aanbevelingen aan het kabinet kan je lezen op Samen werken aan regie op ruimte.
