Verplicht rustgewas op zand- en lössgrond

4 september 2023 | Door:  Bas Klompenhouwer

Op zand- en lössgrond moet in de jaren 2023 tot en met 2026 minimaal één keer een rustgewas geteeld worden. We krijgen geregeld vragen over dit onderwerp en er is vaak verwarring met de eco-activiteit Rustgewas. Wat zijn nou precies de voorwaarden? En wat zijn de overeenkomsten en verschillen met de eco-activiteit Rustgewas? Dat lees je in dit artikel.

Het rustgewas

De verplichting waarover we het hebben is opgenomen in het 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (7e AP) en geldt dus voor zand- en lössgronden. Hoofdregel is dat het rustgewas in minimaal één van de vier jaren de hoofdteelt moet zijn. Dit is dus de teelt die in de Gecombineerde Opgave als hoofdteelt wordt opgegeven. De complete gewassenlijst met rustgewassen is hier te vinden.

Bij een korte hoofdteelt kan ook het vanggewas tellen als rustgewas. Voorwaarde is dan dat er uiterlijk 31 augustus een onbemest vanggewas gezaaid wordt. Er zijn geen eisen gesteld aan het soort vanggewas.

Het maakt voor deze verplichting niet uit wie de gebruiker van het perceel is (geweest); de verplichting geldt op perceelsniveau.

Uitzondering

De verplichte teelt van een rustgewas geldt niet voor percelen waar een biologische productiemethode wordt toegepast. Ook percelen waarop meer dan vier onafgebroken een gewas wordt geteeld (meerjarige teelt) is in principe uitgezonderd. Echter geldt dit alleen als het gewas in 2023 t/m 2026 onafgebroken aanwezig is geweest. Dit betekent dat in 2024 of later niet met een meerjarige teelt gestart kan worden, tenzij deze op de lijst met rustgewassen staat of voorafgaand al een rustgewas is geteeld.

Verschil met eco-activiteit Rustgewas

Het verplichte rustgewas van het 7e AP en de (vrijwillige) eco-activiteit Rustgewas vanuit het GLB worden vaak door elkaar gehaald. In de tabel hieronder zijn de belangrijkste verschillen tussen de voorwaarden weergegeven.

	7e AP	Eco-activiteit
Voor GLB-premie	Verplicht	Vrijwillig (voor extra eco-premie)
Rotatie	Min. 1x per 4 jaar	Min. 1x per 3 jaar
Toegestane gewassen	Uitgebreide lijst * Vanggewas na korte hoofdteelt	Beperkte lijst
Grondsoort	Zand en löss	Alle

* Enkele gewassen die wel meetellen voor het verplichte vanggewas (7e AP) maar niet voor de eco-activiteit zijn:

• Grasland
• Teelten voor zaaizaad en vermeerdering
• Diverse soorten bonen
• Soja
• Lelie, Narcis en Pioen (eerste jaar van meerjarige teelt)
• Kolen
• Vezelhennep
• Afrikaantjes (Tagetes)
• Bloemenmengsels
• Mengsels, voor minimaal twee derde bestaand uit gewassen uit de betreffende lijst

Een rustgewas dat op beide lijsten voorkomt kan voor het 7e AP én de eco-activiteit gebruikt worden.