Bescherming van het -ondernemings- vermogen; bieden de huwelijkse voorwaarden echt bescherming? (2)

24-06-2020

Hiermee heb je de mogelijkheid om zuivere gescheiden vermogens te laten ontstaan. Bij partners met ongelijke inkomens en of ongelijke vermogens komt dit veel voor. Veel ondernemers kiezen ervoor om op een bepaald moment naar de notaris te gaan en afspraken vast te leggen zoals die op dat moment handig of noodzakelijk lijken. Is het eenmalig opstellen van deze voorwaarden genoeg en zijn er nog risico’s?

Dit artikel gaat over huwelijkse voorwaarden, maar je mag dit ook vervangen voor partnerschapsvoorwaarden.

Het opstellen van huwelijkse- of partnerschapsvoorwaarden kan vrij eenvoudig bij de notaris. Nadat het huwelijk gesloten is ontwikkelen de privévermogens van beide echtgenoten zich. In huwelijkse voorwaarden wordt ondernemingsvermogen vaak uitgezonderd van het gezamenlijke vermogen van de echtgenoten. Het idee hierachter is meestal bescherming van de niet-ondernemende echtgenoot tegen zakelijke schuldeisers en is het de bedoeling dat de niet ondernemende echtgenoot in geval van een onverhoopte echtscheiding geen recht heeft op het ondernemingsvermogen. Werkt het in de praktijk ook zo?

Het bestaan van privévermogens

Als echtgenoten hun eigen inkomstenbronnen hebben, kunnen zij zelf vermogen opbouwen.  Uiteraard moeten de (huishoudelijke) uitgaven dan wel lager zijn dan dit netto-inkomen. Regelmatig kiezen partners ervoor om (een bepaald deel van) hun inkomen te delen. Ook in de het verleden opgestelde huwelijkse voorwaarden zijn vaak  daarvoor regelingen opgenomen. Wat vaak voorkomt is het volgende; Het ondernemingsvermogen staat apart, maar het inkomen dat beide echtgenoten jaarlijks verdienen met hun werk na aftrek van (huishouduitgaven, wordt met elkaar verrekend (volgens een gekozen rekenmethode). Dit verreken gebeurt vaak niet door het bedrag over te maken. Het is daarom belangrijk jaarlijks uit te rekenen, vast te leggen wat je nog te goed hebt of verschuldigd bent en te betalen. Door de uitkomsten van deze berekening jaarlijks goed vast te leggen, heb je inzichtelijk wat ieders privévermogen is.

Risico’s

Het daadwerkelijk bijhouden van die groei of krimp van het vermogen is noodzakelijk als je een deel daarvan met elkaar moet verrekenen. Dat is nou juist de valkuil; vaak wordt bij het opstellen van de huwelijkse voorwaarden gedacht dat het vermogen van de andere partner ‘veilig’ is. Dit is helaas niet zo. Door verloop van tijd is vaak moeilijk te achterhalen wat de ( inkomsten en de ( gezamenlijke) uitgaven zijn geweest. Was die uitbouw, dure vakantie of opleiding nou een gezamenlijke uitgave of niet?

Als achteraf over vele jaren bij een echtscheiding berekeningen worden gemaakt is het niet altijd voldoende om daarmee aan te tonen wat precies de twee gescheiden vermogens waren en zijn, naast het eventuele gemeenschappelijke vermogen en welk bedrag aan elkaar betaald is of nog moet worden betaald. Slaagt u hier niet in, dan loopt u het risico dat het totale vermogen als gemeenschappelijk wordt bestempeld, voor zover dat bij aanvang van het huwelijk niet apart is ingebracht en voorbehouden is voor die echtgenoot. Het ondernemingsvermogen of de schulden vallen hier ook onder. Afspraken uit huwelijkse voorwaarden kunnen dit niet tegenhouden als hier nooit naar geleefd is.
Het is daarom van belang om periodiek bij te houden hoe het persoonlijke en ook het eventueel gemeenschappelijke vermogen zich ontwikkelt, de kosten en de inkomsten. Anders kan de keurig bij de notaris opgestelde akte huwelijkse voorwaarden wellicht zo in de prullenbak, omdat het in geval van echtscheiding op dit punt geen bescherming biedt.

Risico inventarisatie

Heeft u in het verleden huwelijkse voorwaarden opgesteld en een vraag over het zogenoemde periodiek verrekenbeding in de huwelijke voorwaarden? Neemt u dan contact op met één van onze adviseurs.
Ook eventuele ‘betaling’ van de vordering zoals die jaarlijks wordt berekend kan op enig moment wenselijk zijn om risico’s te beperken.  Zie hiervoor dit artikel.