Huwelijkse voorwaarden en zakelijke schulden; bieden de huwelijkse voorwaarden de niet-ondernemer echt bescherming? (1)

22-06-2020

Om als ondernemer je partner financieel uit de wind te houden kan je huwelijkse- of partnerschapsvoorwaarden opstellen. Hiermee heb je de mogelijkheid om zuivere gescheiden vermogens te laten ontstaan. Het gemeenschappelijke vermogen wordt beperkt. Veel ondernemers kiezen ervoor om op een bepaald moment naar de notaris te gaan en afspraken vast te leggen zoals die op dat moment handig of noodzakelijk lijken. Is het eenmalig opstellen van deze voorwaarden genoeg en zijn er nog risico’s?

Dit artikel gaat over huwelijkse voorwaarden, maar je mag dit ook vervangen voor partnerschapsvoorwaarden.

Het opstellen van huwelijkse- of partnerschapsvoorwaarden

Als je getrouwd bent of gaat trouwen kan je alleen bij de notaris huwelijkse voorwaarden opstellen. Voor het huwelijk kan dit vrij eenvoudig. Tijdens het huwelijk zitten hier wat meer haken en ogen aan en vergt het meer regelwerk.

Het ondernemingsvermogen en huwelijkse voorwaarden

Jouw ondernemingsvermogen kan positief of negatief zijn. In huwelijkse voorwaarden wordt ondernemingsvermogen vaak uitgezonderd van het gezamenlijke vermogen van de echtgenoten. Het idee hierachter is meestal dat het vermogen van de niet ondernemende echtgenoot beschermd is ingeval het slecht gaat met de onderneming. Ook is het de bedoeling dat de niet ondernemende echtgenoot in geval van een (onverhoopte) echtscheiding geen recht heeft op het ondernemingsvermogen (hierover leest u meer in dit artikel). Maar werkt het in de praktijk ook zo?

Het bestaan van privévermogens

Als echtgenoten hun eigen inkomstenbronnen hebben, kunnen zij zelf vermogen opbouwen.  Uiteraard moeten de (huishoudelijke) uitgaven dan wel lager zijn dan het netto-inkomen. Regelmatig kiezen partners ervoor om (een bepaald deel van) hun inkomen te delen. Ook  in de in het verleden opgestelde huwelijkse voorwaarden is daar altijd wat voor geregeld. Wat vaak voorkomt is het volgende; Het ondernemingsvermogen staat apart, maar het inkomen dat beide echtgenoten jaarlijks verdienen met hun werk na aftrek van uitgaven, wordt met elkaar verdeeld (verrekend) volgens een gekozen rekenmethode. Dit verrekenen gebeurt meestal niet door het bedrag over te maken. In de meeste gevallen wordt op papier vastgelegd wat aan het eind van het boekjaar de ‘vordering’ is.  Deze vordering is dan ook een gewone geldlening, zonder bijzondere voorrang.

Risico’s

Met het bijhouden van de groei of de krimp van het privévermogen van beide echtgenoten heb je inzichtelijk wat van wie is. Als de ondernemer goede resultaten boekt, ontstaat er vaak een vordering van de niet-ondernemer op de ondernemer als er (een deel van het) inkomen verdeeld moet worden. Als de ondernemende echtgenoot dit bedrag niet op de privé bankrekening heeft staan, moet het uit de onderneming komen omdat hier wel vermogen opgebouwd is. Bij veel verreken methodes moet je rekening te houden met het resultaat en niet de daadwerkelijk uit de onderneming getrokken winst. Hier zit precies het risico; het geld dat de niet-ondernemende echtgenoot toekomt, is nooit naar privé gehaald en zit nog ‘in de onderneming’ omdat het nooit echt is ‘uitbetaald’ door de ondernemende echtgenoot aan de niet-ondernemende echtgenoot. In financieel moeilijke tijden en bij aanvraag van een faillissement heeft de niet-ondernemende echtgenoot dan wel een vordering op de ondernemer, maar moet achter in de rij aansluiten als er verdeeld wordt met alle andere schuldeisers. Eerst zullen de schuldeisers die een voorrang hebben hun vordering waar mogelijk betaald krijgen. Dit zijn schuldeisers zoals de bank, de fiscus en de curator. Wat daarna nog overblijft wordt naar evenredigheid verdeeld over alle andere schuldeisers. En het geld dat uw echtgenoot tegoed had en altijd netjes gereserveerd stond? Dat gaat gewoon mee op de grote hoop en blijft meestal voor het grootste deel onbetaald.

Betaling van de vordering kan op enig moment dus wenselijk zijn om de vordering onderling niet té hoog op te laten lopen. Zolang het vermogen in de onderneming staat is het als het ware bereikbaar voor (zakelijke) schuldeisers en daarmee blijft het in de risicosfeer. Maar het geld moet er zijn, hoe dat op te oplossen is een vraag om nader met elkaar te bespreken.

Bescherming van vermogen

Vraagt u zich af wat u kunt doen om het privévermogen van u of uw partner te beschermen in of tegen financieel moeilijke tijden? Neemt u dan contact op met één van onze adviseurs.