China verovert Europa, met robotjes

27 mei 2019 | Door:  Annemiek Pelle

Het is 2011 als de 26-jarige Chinees Jasen Wang aan iets begint te knutselen. Op dat moment heeft hij er een universitaire studie in luchtvaarttechniek op zitten en is hij meer dan gemiddeld geïnteresseerd in robots. Makeblock heet het concept waar hij aan sleutelt: een combinatie van hardware en software om rijdende, vliegende en bewegende robots te maken.

Het moet kinderen en jongeren de lol voor programmeren bijbrengen. Acht jaar later wordt Makeblock in
meer dan 140 landen ter wereld gebruikt op scholen. “Goed voor inmiddels één miljoen aanstaande programmeurs,” lacht general manager Yu Hu van Makeblock Europa.

Het verhaal van Jason Wang leest als een success story zonder eind. In 2013 stond hij al op de top 30-lijst van meest veelbelovende ondernemers in China. Datzelfde jaar haalde hij als eerste Chinese bedrijf ooit zijn beginkapitaal binnen op het crowdfundingplatform Kickstarter. Ondertussen sleepte het bedrijf – dan al lang geen startup meer – de ene na de andere designprijs in de wacht.

Ook Nederland is inmiddels veroverd door de robots van Makeblock. Sinds 2017 is het Europese hoofdkantoor neergestreken in Amsterdam. “We hebben bewust voor Amsterdam gekozen als basis voor de Europese markt. In andere landen weet iedereen waar je het over hebt als je zegt dat je in Amsterdam gevestigd bent. En voor ons is het ook efficiënter met het oog op buitenlandse trips”, constateert general manager Yu Hu. Als voormalig student aan de TU Delft woont hij al acht jaar in Nederland. “Maar ondanks dat is mijn Nederlands nog
altijd slecht,” lacht hij. Zeven medewerkers telt de Amsterdamse vestiging inmiddels – en de rek is er nog lang niet uit.

Europa langzame markt

“Europa is voor ons een grote markt. De belangrijkste landen zijn Engeland, Duitsland, Frankrijk, Italië en de Benelux. Maar de verschillen per markt zijn groot. Dat heeft ermee te maken of de overheid het belangrijk vindt dat kindere verplicht. Maar over het algemeen is Europa voor ons een langzaam opkomende markt.” Die constatering staat in groot contrast met de ontwikkelingen in eigen land. In China groeien techreuzen als Huawei, Xiaomi en Tencent tegen de klippen op. Van kopieerder ontwikkelde het land zich in een paar decennia tijd tot innovator. “De overheid in China ziet het belang van programmeren absoluut in. Daar krijgen kinderen in het basisonderwijs er al mee te maken. Voor China is dat een manier om het land concurrerender te maken.” De bewijzen zijn er. Sinds de Chinese president Xi Jinping opriep tot een ‘robotrevolutie’, zijn er – cijfers uit 2016 – al meer dan duizend ondernemingen op dit gebied actief. Opvallend, want tien jaar eerder bestond die sector niet eens in het land.

Vliegende robotjes

Het concept van Makeblock heeft alles in zich van een instant succes. Het is fun en educatie ineen, vergelijkbaar met Lego en Meccano. Met honderden mechanische en elektronische onderdelen en de bijbehorende software kunnen kinderen robotjes programmeren om ze echt te laten bewegen – of zelfs te laten vliegen, met de Airblockserie waarmee oprichter Wang terugkeert bij zijn roots in de vliegtuigindustrie. Bovendien maakt Makeblock gebruik van open source-technologie, gebaseerd op het populaire Arduino-platform om goedkoop en eenvoudig microcontrollers te maken en de grafische programmeertaal Scratch. Hu: “Kinderen van een jaar of acht kunnen er al mee aan de slag. Robotjes bouwen, maar ook stap voor stap programmeren. En hoe ouder kinderen worden, hoe ingewikkelder de programmeerstappen. Makeblock wordt zelfs op universiteiten gebruikt als lesmateriaal.”

Bang dat er in eigen land kapers op de kust zijn, is hij daarom niet. “Het succes van Makeblock is toch het krachtige do-it-yourself-platform dat erachter schuilt. Dat is voor een ander merk niet te kopiëren. Die concurrentie is er trouwens deels al, in de vorm van Lego Mindstorms. Traditioneel zijn er veel scholen die daarmee werken. Beide systemen worden zelfs al naast elkaar gebruikt in klaslokalen. Wij zien het ook niet als een probleem dat kinderen leren dat er meerdere methoden zijn om te programmeren. Makeblock heeft toch net weer een ander perspectief. Ons product is ‘education only’. Het didactische staat voorop bij Makeblock. Je hebt uitleg nodig om ermee te kunnen werken, zodat de rol van het onderwijzend personeel altijd essentieel blijft.”

Tekort aan programmeurs

Ook al is het voor kinderen vooral spelen: van een gadget als een programmeerbare robot zou op termijn ook de arbeidsmarkt profijt kunnen hebben. “In Nederland is al een groot tekort aan programmeurs. Een vroege kennismaking met Makeblock gaat een nieuwe generatie absoluut interesseren voor IT,” verwacht Hu. Een Chinese multinational die de Europese markt wil veroveren. Die zoekt ongetwijfeld zijn heil bij een van de grote accountantsketens in Nederland. Of niet soms? Hu lacht. “We zijn via-via bij Alfa terechtgekomen en uiteindelijk bleek dat Alfa vooral goed vertegenwoordigd is in het segment van de iets kleinere tot middelgrote ondernemingen. De grootte van Alfa past daarom goed bij een startup als Makeblock in Europa. Het is een professioneel kantoor op een kleinere schaal. We werken heel goed samen. Waar we Alfa nu vooral nog voor gebruiken, is de begeleiding op het gebied van financiën en HR.”

‘Makeblock compleet ondersteunen’

Klantbeheerder Stephan de Groot: “Bij Alfa krijgt Makeblock veel persoonlijke begeleiding. We assisteren hen bij voor ons relatief eenvoudige – maar voor Makeblock erg belangrijke – stappen: het aanvragen van een bankrekening, het volgen van lokale en Europese regelgeving en de ondersteuning op het gebied van financiële verantwoording naar het hoofdkantoor. Namens Makeblock coördineren we in zeven Europese landen de lokale btw-aangiften en de communicatie met de lokale belastingdiensten, met behulp van het DFK-netwerk. Je kunt wel zeggen dat we Makeblock hierin compleet ontzorgen.”