Wat kun je leren van het Suezkanaaldrama? (Beperk je aansprakelijkheid!)

8 april 2021 | Door:  Mohamed Loukili

Op 23 maart kwam het schip ‘Ever Given’ vast te liggen in het Suezkanaal. Honderden schepen liepen zware vertraging op. Het bedrijf Smit Salvage is het op maandag 29 maart gelukt het schip vlot te trekken. Wat betekent de vertraging voor alle verschepers en ontvangers van lading aan boord? Hebben zij mogelijkheden om hun schade te claimen bij de rederij? Of vissen zij achter het net omdat aansprakelijkheid contractueel kan worden beperkt? En wat is eigenlijk de les die je als potentiële verkoper van je bedrijf eruit kunt halen?

In het geval van de Ever Given maken de bedrijven die vertragingsschade hebben geleden als gevolg van de blokkade weinig kans op een vergoeding van de rederij. Aansprakelijkheid voor vertragingsschade kan meestal contractueel worden uitgesloten. Een beroep op deze uitsluiting van aansprakelijkheid geldt niet alleen voor de rederij van de Ever Given. Het geldt ook voor rederijen waarvan de schepen door de blokkade stil kwamen te liggen. Een uitzondering hierop is onder meer van toepassing als er bederfelijke waar aan boord was en dit door de vertragingen niets meer waard is. Maar zelfs dan kunnen rederijen mogelijk een geslaagd beroep doen op overmacht, waardoor im- of exporterende bedrijven wederom weinig kans maken op volledige schadevergoeding.

Het is dus van belang voor bedrijven om hun aansprakelijkheid contractueel te beperken. Dit speelt niet alleen bij de opstopping van het Suezkanaal, ook bij overnames. Bij de verkoop van een bedrijf spelen garanties en vrijwaringen vrijwel altijd een belangrijke rol. Mocht er schade optreden, dan kan de koper die schade in beginsel verhalen op de verkoper als een garantie niet blijkt te kloppen. Als verkoper kan je echter niet altijd met zekerheid garanties geven. Daarom kan het raadzaam zijn de aansprakelijkheid voor schade in te perken in de koopovereenkomst. Dit is op verschillende manieren mogelijk.

1. Bouw een drempel in

Vaak wordt een minimumbedrag opgenomen voor een claim, waarbij schade beneden dit bedrag niet voor vergoeding in aanmerking komt. Het idee is dat voorkomen moet worden dat partijen eindeloos discussiëren over relatief lage claims. Daar komt bij dat bij een overname vaak blijkt dat er altijd wel iets niet naar behoren is. Een koper zal bereid moeten zijn dit risico te aanvaarden.

2. Bouw ook een plafond in

Het is gebruikelijk ook een maximaal claimbedrag op te nemen tot waaraan de koper claims kan indienen. Naast een algemene beperking tot een bepaald maximumbedrag kan het wenselijk zijn voor de verkoper om overeen te komen dat er voor specifieke garanties een ander maximumbedrag geldt.

3. Kies een maximale looptijd

De aansprakelijkheid van de verkoper wordt vaak beperkt tot een bepaalde periode. Voor de meeste garanties is een gebruikelijke periode één tot drie jaar na de leveringsdatum, waarna een claim verjaart.

4. Hanteer een klachttermijn

Als er sprake is van een inbreuk op de garanties geldt er voor de koper een wettelijke of juist contractuele klachttermijn. Klaagt de koper niet op tijd over een inbreuk van een garantie bij de verkoper? Dan verliest de koper in beginsel al zijn rechten in verband met die inbreuk. Partijen kunnen echter ook overeenkomen dat de verkoper in een dergelijk geval een lagere schadevergoeding verschuldigd is door de late klacht.

Uiteraard zijn er andere manieren om de aansprakelijkheid van de verkoper contractueel te beperken. Terwijl het voor de kopende partij juist mogelijk is om uitzonderingen te creëren. Wil je weten waarop je moet letten als je wilt (ver)kopen? Of heb je vragen over de mogelijke (ver)koop van een onderneming? Neem dan contact op met overnameadviseur Eline Blaakmeer van Alfa Consultants. Zij is te bereiken via telefoonnummer 088 253 3254 of stuur een e-mail naar eblaakmeer@alfa.nl.