De onderneming in schulden, wat te doen?

19 juli 2021 | Door:  Hanneke Grevengoed - de Swart

Als gevolg van de COVID-19 pandemie verkeren momenteel de nodige ondernemingen in zwaar weer. Er zijn achterstanden in de betalingen ontstaan en soms kan het lastig zijn deze weer in te lopen. Ook komt het geregeld voor dat de ondernemer constateert dat een overeenkomst door veranderde omstandigheden als een molensteen om de nek voelt. Een faillissement wil je als ondernemer uiteraard voorkomen, maar daarvoor moet het tij wel gekeerd worden. Wat kun je hier als ondernemer nu aan doen?

WHOA

Op 1 januari 2021 trad de WHOA in werking. WHOA staat voor Wet Homologatie Onderhands Akkoord. Vanaf 1 januari kunnen ondernemingen (eenmanszaken, VOF, maatschap, CV, verenigingen, coöperaties, BV’s en NV’s) die in zwaar weer verkeren een beroep doen op deze wet.

Aan de onderneming die in een toestand van dreigende insolventie is komen te verkeren, biedt de WHOA de mogelijkheid om aan (een deel van) haar schuldeisers/aandeelhouders een akkoord aan te bieden. Met behulp van de WHOA kan de onderneming die in zwaar weer is beland trachten om tot één van de volgende oplossingen te komen zodat een faillissement afgewend kan worden:

1. het voortzetten van de activiteiten van de onderneming na sanering van de schulden met een onderneming die weer financieel gezond is;
2. met behulp van een akkoord komen tot een gecontroleerde beëindiging en afwikkeling van de onderneming, waarmee de schuldeisers een beter resultaat behalen dan met een afwikkeling van de onderneming in een faillissementssituatie; of
3. een combinatie van de eerste en tweede mogelijkheid.

Voordelen WHOA

De WHOA kent een groot aantal voordelen. Voordelen van de WHOA zijn onder meer dat een faillissement voorkomen kan worden en de curator buiten de deur blijft. De ondernemer blijft dan ook aan het roer staan. Ook kunnen in principe alle rechten en verplichtingen uit overeenkomst gewijzigd worden, met uitzondering van die van de arbeidsovereenkomst. Daarnaast kan een overeenkomst – bij homologatie door de rechter – eenzijdig op verzoek van de ondernemer beëindigd worden en hoeven niet alle schuldeisers met het aangeboden voorstel in te stemmen om het toch dwingend aan hen te kunnen opleggen. De doorlooptijd van een WHOA-traject is relatief kort, waardoor alle partijen zodoende snel weten waar zij aan toe zijn. Ook kan de rechter verzocht worden om een afkoelingsperiode te gelasten zodat de ondernemer of een herstructureringsdeskundige de tijd krijgen om een akkoord voor te bereiden. Binnen deze periode kunnen de verhaalsmogelijkheden van schuldeisers worden beperkt, zoals bijvoorbeeld doordat schuldeisers onbevoegd raken om tot opeising van goederen bij de onderneming over te gaan, reeds gelegde beslagen op te heffen, te bepalen dat schuldeisers de overeenkomst niet mogen opzeggen of opschorten.

Wat is dan de inhoud van het akkoord?

Voor het grootste gedeelte staat het de onderneming vrij om naar eigen inzicht te bepalen wat zij haar schuldeisers (en eventueel aandeelhouders) aanbiedt en hoe het akkoord wordt ingericht. Met het akkoord zullen de rechten van de betrokken schuldeisers (en/of aandeelhouder) kunnen worden gewijzigd. Van werknemers kunnen de rechten niet worden gewijzigd met behulp van de WHOA.

Het akkoord zal onder meer kunnen voorzien in een uitstel van betaling, (gedeeltelijke) kwijtschelding van schulden, maar bijvoorbeeld ook de omzetting van schulden in aandelen. De onderneming kan het akkoord aanbieden aan alle schuldeisers, maar bijvoorbeeld ook aan een deel van hen.

Wanneer is er een oplossing voor de schuldenlast?

De schuldeisers (en/of aandeelhouders) die de onderneming in het akkoord wil betrekken, zullen moeten worden verdeeld over verschillende klassen. Bij de verdeling van de schuldeisers over de verschillende klassen, wordt gekeken naar de verschillende posities die de schuldeisers hebben. Denk bijvoorbeeld aan de preferente schuldeiser, zoals de Belastingdienst of het UWV. Schuldeisers met vergelijkbare posities, dienen in principe in dezelfde klasse ingedeeld te worden. Per klasse dient de onderneming een voorstel (akkoord) aan te bieden.

Over het voorstel wordt per klasse gestemd. Het akkoord kan al tot stand komen indien door de schuldeisers in één klasse, die gezamenlijk in ieder geval twee derde van het totaalbedrag aan vorderingen op de onderneming vertegenwoordigen wordt ingestemd . Het kan dus voorkomen dat de niet (instemmende) schuldeiser zo aan de meerderheid gebonden wordt.

Het kan vervolgens uiteraard zo zijn dat niet alle klassen het minimum van twee derde heeft ingestemd. De onderneming zal dan toch tot een algeheel akkoord willen komen en dat is ook mogelijk. Voorwaarde daarvoor is dat in ieder geval één ‘in the money-klasse’ wel heeft ingestemd met het akkoord. Een klasse is ‘in the money’ indien er bij vereffening in een faillissement (gedeeltelijk) betaald kan worden op hun vordering. Tot slot dient de rechtbank het akkoord dan goed te keuren. Men noemt dat ook wel homologeren.  

Advies

De WHOA is complex en er gelden de nodige waarborgen ter bescherming van schuldeisers. Voor de schuldeisers kan het immers een ingrijpend gevolg hebben. Het akkoord zal om die reden eerlijk moeten zijn en zal moeten voldoen aan de minimumeisen die de wet aan het aan te bieden akkoord stelt.

Reden waarom de WHOA onder meer zo complex is, is omdat er verschillende disciplines bij een WHOA-traject komen kijken. Zo spelen er niet alleen de nodige juridische vraagstukken, maar dient de onderneming bijvoorbeeld ook gewaardeerd te worden. Alfa Accountants en Adviseurs heeft deze verschillende disciplines in huis. Heeft u behoefte aan overleg? Neem dan contact met ons op!