Zonneweiden; zonnepanelen op landbouwgrond

28 augustus 2018

Met enige regelmaat worden onze klanten benaderd over de plaatsing van zonnepanelen op hun landbouwgronden.

Partijen met flitsende namen zoals: Pure Energie, Tomorrow Energy, Solarfields, Groenleven en soms lokale initiatieven hebben dan de intentie om een zogenaamde zonneweide te exploiteren. Hiervoor hebben de exploitanten grond nodig en daarom komen ze veelal uit bij agrarische ondernemers. Het aangaan van contracten met een exploitant heeft (grote) fiscale gevolgen voor de (agrarische) ondernemer. In dit artikel behandelen wij de meest voorkomende variant, de combinatie van een optieovereenkomst gevolgd door de vestiging van een recht van opstal.

Als klanten bij ons komen met de melding dat zij zijn benaderd door een exploitant dan hebben zij vaak twee (standaard)overeenkomsten gekregen. De eerste overeenkomst wordt vaak een ‘intentieovereenkomst’ of ‘bieding’ genoemd. In feite is dit een optieovereenkomst waarbij de ondernemer de exploitant toezegt, dat na het verkrijgen van benodigde vergunningen, een recht van opstal op diens gronden kan worden gevestigd. De ondernemer verstrekt hierdoor een exclusief recht aan de exploitant. Hierdoor is het (vaak) niet mogelijk om nog in onderhandeling te treden met andere exploitanten. Vanuit fiscaal perspectief is er na ondertekening van de optieovereenkomst nog niet zoveel aan de hand, er is immers een (grote) kans dat het opstalrecht niet wordt gevestigd. De exclusiviteit die geldt voor de ondernemer geldt namelijk niet voor de exploitant! Er zijn echter wel juridische aandachtspunten, om een paar te noemen: de looptijd van de optieperiode, de hoogte van de optievergoeding, is er een onherroepelijke volmacht opgenomen, de gevolgen ten aanzien van een externe geldverstrekker zoals de bank, etc.

De tweede overeenkomst is de opstalovereenkomst of zijn de opstalvoorwaarden. Het recht van opstal voorkomt dat je door natrekking eigenaar wordt van de zonnepanelen. In feite huurt de exploitant jouw landbouwgrond en wordt middels het opstalrecht de eigendom van de zonnepanelen gescheiden van de ondergrond. In tegenstelling tot de optieovereenkomst kan de vestiging van het recht van opstal wel grote fiscale gevolgen voor onder andere de inkomstenbelasting hebben. Als je een beperkt gedeelte van uw totale landbouwgrond verhuurt dan heb je de keuze om de landbouwgronden op de bedrijfsbalans te laten staan of over te boeken naar privé. Beide keuzes hebben vervolgens hun eigen voor- en nadelen.

Bij de keuze moet je sowieso aandacht besteden aan de volgende zaken:
- het mogelijk niet meer van toepassing zijn van de landbouwvrijstelling;
- fiscale claims die op de landbouwgronden rusten; en
- het mogelijk ontstaan van forse boekwinsten bij de overgang naar privé.

Wanneer er sprake is van de verhuur van een groot gedeelte van uw landbouwgronden bestaat de kans dat je zelfs geen keuze hebt! De verhuur zou kunnen leiden tot een staking (van een gedeelte) van jouw onderneming, de verhuurde landbouwgronden gaan dan verplicht tegen de vrije waarde over naar privé. Behalve voor de inkomstenbelasting kan de verhuur ook gevolgen hebben voor de overdrachtsbelasting, omzetbelasting en erf- en schenkbelasting.

Laat je adviseren 

Zoals je hiervoor heeft gelezen kan het aangaan van een contract inzake een zonneweide verstrekkende juridische en fiscale gevolgen voor jouw bedrijf hebben. Daarnaast zijn er ook nog andere varianten, bijvoorbeeld de verkoop van jouw land aan exploitant of het zelf gaan participeren in een zonneweide. De afgelopen jaren hebben wij ruime ervaring opgedaan bij het beoordelen van dergelijke overeenkomsten en het in kaart brengen van de mogelijke gevolgen voor jouw specifieke situatie. Mocht je naar aanleiding van dit artikel nog vragen hebben of aanvullende informatie wensen dan kun je uiteraard contact opnemen met Alfa Groningen. Wij zijn je graag van dienst!