Alsnog vergoeding voor vrouwelijke zelfstandigen die tussen 2004 en 2008 bevallen zijn

22 september 2017

Op dit moment heeft Nederland een wettelijke regeling dat vrouwelijke zelfstandigen die een kindje krijgen recht geeft op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Dit is de zogenoemde ZEZ-uitkering. Tussen 1 augustus 2004 en 4 juni 2008 bestond er echter geen wettelijk recht op deze uitkering. Toch heeft de Centrale Raad van Beroep recent geoordeeld dat het UWV alsnog een passende compensatie moet bieden aan de vrouwelijke zelfstandigen die in deze periode zijn bevallen.

Uitspraak Centrale Raad van Beroep

De uitspraak van de Centrale Raad van Beroep gaat over drie vrouwelijke zelfstandigen. Zij zijn in 2005 bevallen en hebben recent een alsnog een aanvraag ingediend om een uitkering voor zwangere zelfstandigen voor hun in 2005 geboren kinderen, hoewel daar geen wettelijk recht toe bestond. Het UWV heeft deze aanvraag afgewezen, waarna de vrouwen in beroep zijn gegaan.
De Centrale Raad van Beroep heeft nu geoordeeld dat duidelijk is dat uit het VN-Vrouwenverdrag volgt dat iedere vrouw die - al dan niet in loondienst - arbeid verricht, recht heeft op enige vorm van bevallingsverlof met behoud van (een zeker) inkomen. Door de afschaffing in 2004 van de toen bestaande regeling voor zwangere zelfstandigen zonder hen in een andere vorm een vergoeding te bieden, heeft Nederland zich niet gehouden aan zijn verplichting op grond van het VN-Vrouwenverdrag. De weigering van het UWV om de vrouwen alsnog in aanmerking te brengen voor een zwangerschaps- en bevallingsuitkering, betekent dus dat de vrouwen geen enkele vorm van bevallingsverlof met behoud van inkomen hebben gehad. Om die reden zijn de afwijzingen van het UWV in strijd met het recht.

Hoe verder?

Het UWV moet er nu binnen 16 weken voor zorgen dat deze vrouwen alsnog enige vorm van vergoeding ontvangen. Dat hoeft niet per se in de vorm van een uitkering op grond van de wetgeving zoals die luidde voor 1 augustus 2004 of vanaf 4 juni 2008. Van belang is dat er recht wordt gedaan aan het VN-Vrouwenverdrag. Daarna volgt, rond half november 2017, nog de definitieve uitspraak van de Centrale Raad van Beroep.

Als jij in de genoemde periode ook zelfstandige was én in die periode bent bevallen van één of meerdere kinderen, kun je vermoedelijk ook compensatie van het UWV krijgen. Eerder al berichtte het UWV dat deze doelgroep na de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep een redelijke termijn zou krijgen om deze compensatie aan te vragen. Uiteraard is het van belang deze termijn in de gaten te houden en deze niet te laten verstrijken. Maar het wachten is nu eerst op de definitieve uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (half november 2017). Daarna zal het UWV pas een publicatie doen over compensatiemogelijkheden voor de rest van de doelgroep.