Banner

Vakantievragen

2 september 2021

Voor veel mensen is de vakantieperiode inmiddels voorbij. Heeft jouw personeel ook vakantie opgenomen? Vakantieperioden roepen vaak veel vragen op. De afgelopen periode hebben onze collega’s van Alfa Salaris en Personeel hierover veel vragen gekregen. Daarom zetten wij de belangrijkste vragen voor jou op een rij!

Bouwt de werknemer vakantiedagen op?

Volgens de hoofdregel bouwt een werknemer vakantiedagen op als hij recht heeft op loon. De werknemer heeft op grond van de wet jaarlijks recht op minimaal viermaal de overeengekomen arbeidsduur per week aan vakantiedagen (wettelijke vakantiedagen).

Vakantiedagen die daar bovenop komen noemen we de bovenwettelijke vakantiedagen. De opbouw en verval van deze (boven)wettelijke vakantiedagen zijn in de wet, arbeidsovereenkomst en/of cao geregeld. Een werknemer bouwt dus vakantiedagen op als hij recht heeft op loon. De zieke werknemer heeft ook recht op loon en bouwt dus ook over zijn ziekteperiode loon op.

Er zijn uitzonderingen op deze regel. Deze zijn in de wet, arbeidsovereenkomst en/of cao terug te vinden. Voorbeelden van een werknemer die geen recht heeft op loon en dus geen vakantiedagen opbouwt zijn bijvoorbeeld de werknemer die ouderschapsverlof heeft opgenomen of de werknemer die in voorlopige hechtenis zit.

Bij bovenwettelijke vakantiedagen kan van de hoofdregel, een werknemer bouwt vakantiedagen op als hij recht heeft op loon, worden afgeweken. Deze afwijkingen dienen wel in de arbeidsovereenkomst of cao te zijn opgenomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de regeling in de cao bouw waar werknemer na 26 weken geen bovenwettelijke vakantiedagen meer opbouwt.

Wie bepaalt wanneer vakantiedagen worden opgenomen?

Wie bepaalt wanneer vakantiedagen worden opgenomen, is bepaald in de wet. Hier wordt namelijk gesteld dat de werkgever de vakantie vaststelt overeenkomstig de wensen van de werknemer. De werknemer geeft dus door wanneer hij vakantie wenst op te nemen.

Indien de werkgever de aanvraag weigert dan dient dit binnen twee weken te gebeuren anders staat de verlofaanvraag vast. Voor bovenwettelijke vakantiedagen kan van de wettelijke regeling worden afgeweken. Denk bijvoorbeeld aan een langere reactietermijn.

Mag een vakantieaanvraag worden geweigerd?

Zoals hierboven uiteengezet dien je als werkgever binnen twee weken een verlofaanvraag te weigeren. Anders staat de verlofaanvraag vast. Maar de werkgever mag een verlofaanvraag niet zomaar weigeren. Een vakantieaanvraag mag alleen worden geweigerd:

Op grond van cao of arbeidsovereenkomsten zijn afwijkende afspraken mogelijk. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bepaalde perioden waarin geen vakantie kan worden opgenomen.

Mag werkgever collectieve vakantiedagen aanwijzen?

Als werkgever kun je, als dit in de cao of arbeidsovereenkomst is bepaald, collectieve/verplichte vakantiedagen aanwijzen. Dit mag alleen als dit schriftelijk is vastgelegd. Hierbij valt te denken aan een collectieve bedrijfsvakantie/snipperdagen. De collectieve dagen dienen wel ruim van te voren aangewezen te zijn. Als er een OR is dient deze tevens instemming te geven.

Mag werkgever/werknemer een vastgestelde vakantie intrekken/wijzigen?

Bij gewichtige redenen en na overleg mag werkgever een vastgestelde vakantie intrekken/wijzigen. Denk bijvoorbeeld aan een stroom spoedopdrachten waarbij werkgever afhankelijk is van werknemer. Of dat de plaatsvervanger van werknemer plotseling ziek is en de vakantie van werknemer voor bedrijfsstagnatie zorgt.

Het intrekken/wijzigen van een vastgestelde vakantie dient altijd per geval te worden bekeken. Let op: als je als werkgever een vakantie intrekt/wijzigt dan dien je de schade (zoals annuleringskosten) te vergoeden en dien je een vergelijkbaar alternatief te bieden.

De werknemer mag zijn vakantie tevens intrekken/wijzigen. Maar als werkgever hoef je hier in principe niet mee in te stemmen. Redelijkheid en goed werkgeverschap spelen hierbij een rol.

Wanneer vervallen (boven)wettelijke vakantiedagen

Volgens de wet vervallen wettelijke vakantiedagen van werknemers een halfjaar na het jaar van opbouw. Een kortere vervaltermijn is verboden, een langere onder voorwaarden niet. Wanneer je vakantiedagen wilt laten vervallen, dien je als werkgever wel te letten op je informatie- en inspanningsplicht.

Dit houdt in dat je tijdig en op precieze wijze werknemers informeert over het eventueel verlies van vakantierechten. Wij raden daarom aan om tweemaal per jaar op 1 januari en 1 juli een bericht aan werknemers te sturen met een reminder. Hoeveel vakantiedagen heeft hij, wanneer ze komen te vervallen en het advies deze dagen op tijd op te nemen.

Een uitzondering op bovenstaande regeling geldt als werknemer in redelijkheid niet in staat was om vakantiedagen op te nemen bijvoorbeeld door ziekte/drukte. Wanneer een werknemer re-integreert wordt hij overigens geacht vakantie op te kunnen nemen. Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren 5 jaren na afloop van het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Dus dagen die in 2016 zijn opgebouwd verjaren per 1 januari 2022.

Anti oppotbeding toegestaan?

Veel werkgevers hebben in het personeelsreglement opgenomen dat werknemers slechts  een beperkt aantal vakantiedagen mag meenemen naar het volgende jaar. Overige dagen komen te vervallen. Dergelijk beding is niet toegestaan en heeft alleen een stimulerend effect. Het hof heeft namelijk in rechtspraak bepaald dat afwijking (van wettelijke vervalregeling) ten nadele van werknemer niet is toegestaan.

Afkoop/uitbetalen vakantiedagen toegestaan?

Op de vraag of afkoop/uitbetaling van vakantiedagen is toegestaan dienen we een onderscheid te maken in tijdens en na de arbeidsovereenkomst. Tijdens de arbeidsovereenkomst mogen wettelijke vakantiedagen niet worden afgekocht/uitbetaald.

Voor bovenwettelijke vakantiedagen geldt dat dit alleen mag als dit schriftelijk (dus in de cao of arbeidsovereenkomst) is afgesproken. Aan het einde van de arbeidsovereenkomst is het geen vraag meer van mogen maar moeten resterende (boven)wettelijke vakantiedagen worden uitbetaald.

Overige vakantievragen

Uiteraard snappen we dat dit maar een kleine selectie is van vragen welke rijzen als er sprake is van vakantie. Wil je graag jouw specifieke vakantievraag met ons bespreken schroom dan niet contact met ons op te nemen. We denken graag met je mee!