Tips voor de BV en dga

22 november, 2016 | Door:  Arne de Beer

Voor dga’s is de uitfasering van het pensioen in eigen beheer een belangrijke en ingrijpende wijziging. Dat vraagt bovendien op korte termijn uw aandacht. Innovatieve startups krijgen de mogelijkheid hun dga een lager loon te betalen, zodat er meer geld voor investeringen beschikbaar blijft. Daarnaast krijgen bv’s te maken met een aangescherpte innovatiebox. Vanaf 2018 kan voor hen de belastingdruk iets dalen door verlenging van de eerste tariefschijf.

1. Stop opbouw pensioen in eigen beheer vanaf 2017

Een dga kan net als een gewone werknemer pensioen opbouwen. Een gewone werknemer moet dat doen bij een professioneel pensioenfonds of verzekeraar. Een dga kan dat echter ook in eigen beheer (bij zijn eigen bv). Vanaf 2017 is het niet meer mogelijk om als dga fiscaal vriendelijk pensioen in eigen beheer op te bouwen. De Tweede Kamer is hiermee al akkoord, alleen de Eerste Kamer moet nog instemmen. Bouwt u nu nog pensioen in eigen beheer op, zorg dan dat de opbouw vóór 1 april 2017 met een besluit van de algemene vergadering en een overeenkomst wordt beëindigd. Heeft u een deel van uw dga-pensioen verzekerd en loopt de polis in 2017 door? Laat dan vóór 1 april 2017 uw pensioenbrief aanpassen.

Let op!
Wordt de opbouw van het pensioen in eigen beheer niet vóór 1 april 2017 stopgezet, dan loopt de opbouw door en is de aanspraak vanaf 1 januari 2017 belast. Zorg daarom dat de opbouw op tijd wordt stopgezet!

2. Win advies in over uw mogelijkheden met uw pensioen in eigen beheer

Vanaf 2017 zijn er drie mogelijkheden om het reeds opgebouwde pensioen in eigen beheer af te wikkelen:

• Fiscaal geruisloos afstempelen naar de fiscale waarde gevolgd door afkoop met een korting en zonder revisierente;
• Fiscaal geruisloos afstempelen naar de fiscale waarde gevolgd door omzetting in een oudedagsverplichting (ODV);
• Het ongewijzigd afwikkelen van het bestaande pensioen in eigen beheer.

Afkopen kan in 2017, 2018 en 2019. De korting wordt echter elk jaar lager: van 34,5% in 2017, naar 25% in 2018, tot 19,5% in 2019. De korting wordt toegepast op de fiscale waarde per 31 december 2015. Koopt u af in 2017, dan bent u dus loonheffing verschuldigd over 65,5% van de fiscale balanswaarde per 31 december 2015. Daarnaast is er premie zorgverzekeringswet over de afkoopsom verschuldigd (tot het maximum premie-inkomen). Het verschil tussen de fiscale waarde per afkoopdatum en per 31 december 2015 wordt voor 100% belast. Bij afkoop in 2017, 2018 of 2019 bent u geen revisierente verschuldigd.

Ook omzetten in een oudedagsverplichting kan in de jaren 2017, 2018 en 2019. Zet u het opgebouwde pensioen in eigen beheer om in een oudedagsverplichting en wilt u vervolgens alsnog afkopen? Dan is dit in de jaren tot en met 2019 nog mogelijk met de korting en zonder revisierente.

Tip:
Welke keuze u moet maken is niet eenvoudig te bepalen. Ook is niet elke keuze altijd mogelijk, bijvoorbeeld omdat liquide middelen voor afrekening met de Belastingdienst ontbreken of omdat de instemming van een ex-partner nodig is. Overleg met onze adviseurs over uw mogelijkheden en de voor- en nadelen van de mogelijke keuzes in uw persoonlijke situatie.

3. Overdracht extern verzekerd pensioendeel naar eigen beheer vanaf 1 april 2017 niet meer mogelijk

Heeft u ook nog een deel van uw pensioen extern bij een verzekeringsmaatschappij verzekerd, dan kan dit alleen tot en met 31 maart 2017 nog worden overgedragen naar uw eigen BV. Dit kan aantrekkelijk zijn als u het pensioen in eigen beheer ongewijzigd wilt afwikkelen of wilt omzetten in een oudedagsverplichting. Terughalen naar eigen beheer is in het algemeen fiscaal nadelig als u wilt afkopen. Bij afkoop kan de korting niet worden toegepast op dit deel van het pensioen, omdat dit op 31 december 2015 nog niet in eigen beheer verzekerd was. Het is lang niet altijd mogelijk of voordelig om de polis naar eigen beheer over te brengen. Laat u daarom goed informeren en adviseren over de consequenties.
 
Tip:
Kiest u voor overbrengen van de externe verzekering naar eigen beheer, zorg dan dat uw verzoek uiterlijk 31 maart 2017 door de externe verzekeraar ontvangen is. Alleen dan kunt u het extern verzekerde pensioenkapitaal nog naar eigen beheer halen.

4. Treed in overleg met uw (ex)partner over uw pensioen in eigen beheer

Als u uw pensioen in eigen beheer wilt afkopen of omzetten, dan zal uw (ex-)partner moeten instemmen omdat deze handelingen ook gevolgen hebben voor zijn/haar pensioenrechten. Uw (ex-)partner zal schriftelijk moeten instemmen met de afkoop of omzetting en passend gecompenseerd moeten worden. Houd hier rekening mee bij uw beslissingen.

5. Eindelijk weer dividend uitkeren na afkoop of omzetting pensioen in eigen beheer?

Vanwege het pensioen in eigen beheer, kan in veel gevallen op dit moment geen dividend uitgekeerd worden. Door afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer zal het eigen vermogen van de bv verbeteren. De mogelijkheid om dividend uit te keren neemt daarmee toe. Bovendien bestaat er dan geen risico meer dat de dividenduitkering wordt aangemerkt als een pensioenafkoop met de daarbij behorende enorme belastingaanslagen.

Let op!
Voordat u dividend uit kunt keren zal de algemene vergadering (van aandeelhouders) eerst moeten vaststellen of het eigen vermogen ook na de uitkering groter is dan de wettelijke en statutaire reserves (balanstest). Hierna moet het bestuur nog goedkeuring geven. Deze goedkeuring kan niet worden gegeven als het bestuur weet of redelijkerwijs behoort te voorzien dat de bv na uitkering niet zal kunnen blijven voortgaan met het betalen van haar opeisbare schulden (uitkeringstoets).

6.  Minder vennootschapsbelasting vanaf 2018

U heeft er dit jaar nog niets aan maar het is wel een goed vooruitzicht. De vennootschapsbelasting wordt vanaf 2018 namelijk verminderd door een stapsgewijze verlenging van de eerste tariefschijf (20%). In 2018 wordt de eerste tariefschijf verlengd van € 200.000 naar € 250.000, in 2020 van € 250.000 naar € 300.000 en in 2021 van € 300.000 naar € 350.000.
U kunt daar in 2017 al rekening mee houden door te proberen winst uit te stellen. Bijvoorbeeld door kosten naar voren te halen en door toepassing van willekeurige afschrijving.

7. Voorkom belastingrente: verzoek om een voorlopige aanslag

Met betrekking tot uw aanslag vennootschapsbelasting 2015 rekent de Belastingdienst vanaf 1 juli 2016 een rente van 8%! Voorkom dat u deze hoge rente verschuldigd wordt en controleer of uw voorlopige aanslag juist is. Is deze te laag, vraag dan zo snel mogelijk een nieuwe voorlopige aanslag aan.

Tip:
Vraag ook om een lagere voorlopige aanslag als uw voorlopige aanslag te hoog is. In tegenstelling tot vroeger kunt u niet meer “sparen” bij de Belastingdienst. De Belastingdienst vergoedt namelijk over het algemeen geen rente meer over een te hoge aanslag.

8. Houd rekening met nieuwe toegangsregels en rekenregels in de innovatiebox

Door de innovatiebox kan het effectieve belastingtarief in de vennootschapsbelasting op winst uit innovatieve activiteiten worden verlaagd. Vanaf 2017 worden de toegangscriteria en de rekenregels van de innovatiebox aangepast. Als toegangsticket geldt dan uitsluitend nog de S&O-verklaring. Voor grote belastingplichtigen – met een nettogroepsomzet van meer dan € 50 miljoen per jaar (€ 250 miljoen in vijf jaar) of brutovoordelen uit innovatieve activa van meer dan € 7,5 miljoen per jaar (€ 37,5 miljoen in vijf jaar) – is dan bovendien nog een tweede toegangsticket vereist (zoals een octrooi, kwekersrecht etcetera).

De rekenregels worden aangescherpt door invoering van de zogenoemde nexusbenadering. Door die regeling komt een deel van de innovatiewinst niet in aanmerking komt voor de innovatiebox, als een gedeelte van het speur- en ontwikkelingswerk is uitbesteed aan een verbonden lichaam.

Let op:
Er geldt een overgangsregeling, maar belangrijker is nog dat kleinere belastingplichtigen hun met de Belastingdienst gemaakte afspraak waarschijnlijk ongewijzigd mogen voortzetten. Daar zijn voorwaarden aan verbonden.

9. Strengere voorwaarden VBI

In een VBI (een vrijgestelde beleggingsinstelling) zijn de beleggingsresultaten van beleggingen onder voorwaarden vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Tot 20 september 2016 15.15 uur kon overtollig vermogen uit een bv fiscaal geruisloos worden afgesplitst naar een VBI. Vanaf die datum kan dit niet meer en moet in box 2 worden afgerekend over de positieve aanmerkelijkbelangclaim.

Tip:
Indien het verzoek om de VBI-status te verlenen voor 20 september 2016 15.15 uur bij de Belastingdienst is ingediend, kunt u nog geruisloos afsplitsen. Ditzelfde geldt als voor die datum al vooroverleg of daaropvolgende correspondentie met de Belastingdienst heeft plaatsgevonden over de VBI-status.

Daarnaast is een nieuwe maatregel ingevoerd om ‘box-hoppen’ te voorkomen. Box 3-vermogen dat tijdelijk met een VBI in box 2 wordt ondergebracht maar binnen 18 maanden weer terugkomt in box 3, zal gedurende die volledige periode zowel in box 2 als in box 3 worden belast. Die dubbele heffing geldt niet als de belastingplichtige een zakelijke reden heeft voor de verschuiving van het vermogen.

Tenslotte wordt het forfaitair rendement uit een VBI vanaf 2017 gelijk aan het hoogste rendement in box 3 (in 2017 5,39%).

10. Lager gebruikelijk loon voor innovatieve startups

Wordt u voor toepassing van de S&O-afdrachtvermindering in 2017 als starter aangemerkt? Dan kunt u het gebruikelijk loon vanaf 2017 vaststellen op 108% van het wettelijk minimumloon. Deze maatregel geldt in beginsel tot 1 januari 2022, maar kan eventueel verlengd worden.

Tip:
Ook in 2016 kunt u waarschijnlijk al een lager gebruikelijk loon vaststellen. Wilt u hierover zekerheid, dien dan een verzoek in bij de Belastingdienst.

11. Lager gebruikelijk loon voor andere dga’s

Ook dga’s die niet als dga van een innovatieve startup worden aangemerkt, kunnen het gebruikelijk loon onder voorwaarden lager vaststellen dan € 44.000. Er geldt namelijk een tegenbewijsregeling voor de hoofdregel dat het loon van een dga het hoogste van de volgende bedragen bedraagt:

• 75% van het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking;
• het hoogste loon van de overige werknemers van de bv of daarmee verbonden vennootschappen (lichamen);
• € 44.000.

Let op!
Om het loon lager dan € 44.000 vast te stellen, moet u aannemelijk maken dat het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking lager is dan € 44.000. Lukt dat niet dan bedraagt het gebruikelijk loon altijd minimaal € 44.000.

12. Leent u zakelijk van en aan uw bv?

De leningsovereenkomsten die u sluit met uw bv, moeten zakelijk zijn. Een lening is over het algemeen zakelijk als ook een onafhankelijke derde een dergelijke lening onder dezelfde voorwaarden en omstandigheden zou aangaan of verstrekken. Dit betekent dat de lening in ieder geval zakelijke voorwaarden moet bevatten. Of een leningsovereenkomst zakelijk is, zal van geval tot geval beoordeeld moeten worden en is geheel afhankelijk van de individuele feiten en omstandigheden. Een aantal aandachtspunten dat in ieder geval van belang is: schriftelijke vastlegging van de leningsovereenkomst met daarin een aflossingsschema, een terugbetalingsverplichting, zakelijke afspraken over de gevolgen wanneer u of de bv zich niet aan de afspraken houdt of kan houden, zekerheden en uiteraard een zakelijke rente.