Hoe gaat het nieuwe GLB in 2023 eruitzien?

15 juli 2020 | Door:  Jochem Lekkerkerker

Hoewel Brexit en corona het proces behoorlijk hebben vertraagd komt er een nieuw GLB, het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid. Het wordt alleen later, in 2023. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gaat met de provincies, de Unie van Waterschappen en het ministerie van Infrastructuur en Water een Nationaal Strategisch Plan (NSP) schrijven. Hierin wordt de Nederlandse invulling van het GLB uitgewerkt.

In het begin was het GLB een systeem van directe inkomenssteun, gedifferentieerd per sector. Het heeft zich door de tijd getransformeerd: tegenwoordig is het een systeem van onder meer betalingsrechten waarmee landbouwers recht hebben op een vaste vergoeding voor elke hectare die in gebruik is. Onder voorwaarden komt daar een vast bedrag per hectare aan vergroeningspremie bij: een toeslag van circa € 110 per hectare als vergoeding voor biodiversiteitsmaatregelen.

Voorwaarden vergroeningsbetaling GLB

De voorwaarden om in aanmerking te komen voor de vergroeningsbetaling bestaan tot nu toe uit onder meer uit de verplichting tot gewasdiversificatie. Ook moeten ondernemers maatregelen nemen om de ecologie te verbeteren, waaronder botanische akkerranden of de inzaai van vanggewas in de akkerbouw. Bij veehouders bestaat de verplichting onder meer uit het behoud van blijvend grasland. Dit wordt op nationaal niveau gemonitord.

Deze voorwaarden voor de vergroeningspremie hebben als doel de biodiversiteit te behouden. De zevenjarige GBL-periode waaronder dit stelsel valt is gestart in 2014 en eindigt in december 2020. Er is nog geen overeenstemming over het nieuwe GLB en het bijbehorend budget. Daarom verandert er in ieder geval in 2021 en waarschijnlijk ook in 2022 op hoofdlijnen niets.

Nieuw GLB

Om de landbouw te stimuleren bij te dragen aan de klimaatopgave en de verbetering van de biodiversiteit wordt (een deel van) de directe inkomenssteun zoals we die nu kennen in de vorm van bedrijfstoeslag gerichter ingezet. Zo zijn er meer doelstellingen geformuleerd:

• verbeteren van de positie van de landbouwers in de waardeketen
• aantrekken van jonge landbouwers
• bevorderen van de werkgelegenheid
• beter inspelen op de maatschappelijke vraag op het gebied van voedsel en gezondheid

Nationaal Strategisch Plan

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gaat met de provincies, de Unie van Waterschappen en het ministerie van Infrastructuur en Water een Nationaal Strategisch Plan (NSP) schrijven. Hierin wordt de Nederlandse invulling van het GLB uitgewerkt.

EU-lidstaten kunnen namelijk aansluiting zoeken bij landelijke actuele zaken. Daarbij kunnen ze rekening houden met de ambities voor het nieuwe GLB en de Europese richtlijnen als de nitraatrichtlijn, de kaderrichtlijn water en de vogel- en habitatrichtlijn. Het NSP werkt de doelstellingen op het gebied van klimaat- en leefomgeving uit in een ‘groen-blauwe architectuur’. Deze bestaat uit een aantal elementen. Dat zijn met name steunregelingen zoals directe betalingen, nieuwe ecoregelingen en maatregelingen voor het agrarisch natuur- en landschapsbeheer.

Nieuw: ecoregelingen

Om in aanmerking te komen voor de basisbedrijfstoeslag in het nieuwe GLB moet een ondernemer  ten minste voldoen aan de voorwaarden die nu gelden om de extra premie voor vergroening te kunnen krijgen. Ecoregelingen zijn nieuw ten opzichte van het huidige GLB. Hierbij gaat het om vrijwillige actieve maatregelen die landbouwers kunnen nemen op het gebied  van bijvoorbeeld klimaat, kringlooplandbouw, leefomgeving en bodem, water en landschap. De invulling hiervan is vrij te bepalen door de EU-lidstaten. Inzet is om een aantal ecoregelingen te ontwikkelen die regionaal praktisch inpasbaar zijn in de bedrijfsvoering.

Pilots

Stakeholders worden nauw betrokken bij het Nationaal Strategisch Plan om te komen tot een plan dat goed werkt én Nederland effectief vergroent. Op dit moment lopen in meerdere regio’s en sectoren pilots om ervaring op te doen met een doelgerichte invulling van het GLB, die aansluit bij de mogelijkheden en ambities op bedrijfsniveau. Denk daarbij aan de toepassing van ruige mest, randenbeheer (eventueel in combinatie met ecologisch slootschonen) en kruidenrijk grasland.

Binnenkort kun je een nieuwe subsidieronde verwachten om onderzoek te doen naar een doelgerichte invulling van het GLB. Voor meer informatie kun je altijd contact opnemen met jouw klantbeheerder bij Alfa. Met meer dan 30 vestigingen zijn wij altijd dichtbij.