De zaak verkopen? Pas op met vuistregels!

16 april 2019 | Door:  Wilco Dokman

Het verkopen van een bedrijf is voor de meeste ondernemers geen dagelijkse bezigheid. Informatie inwinnen via een zoekmachine is een vaak gebruikte start. De zoekterm ‘wat is mijn onderneming waard’ geeft circa negen miljoen hits. Bovenaan kom je gelijk vuistregels omtrent waarde tegen. Eén keer de omzet, tien keer het resultaat of vijf keer EBITDA. Vaak gaan deze vuistregels, ook wel multiples genoemd, een eigen leven leiden. Hoewel praktisch handig, kleven aan het gebruik van vuistregels ook risico’s.

Het eerste aandachtspunt is dat deze vuistregels tot de waarde van de onderneming leiden. De waarde van de onderneming is echter iets anders dan de waarde van het eigen vermogen (of van aandelen).

Zo dienen eventuele rentedragende schulden nog in mindering te worden gebracht  op deze waarde. Niet-bedrijfsgebonden activa (zoals overtollige liquide middelen, rekeningcourantvorderingen en/of beleggingen) moeten nog bij de waarde worden opgeteld.

De multiple geeft als uitkomst dus (meestal) niet de prijs die je voor je aandelen of onderneming ontvangt, omdat er nog allerlei zaken moeten worden verrekend.

Teleurstellingen

Daarnaast is een multiple een gemiddelde dat in een bepaalde markt of sector wordt toegepast. De ervaring leert dat (bijna) iedere ondernemer zijn onderneming beter dan gemiddeld vindt. Dit kan voor teleurstellingen zorgen bij het onderhandelen over de prijs.

Bovendien zegt een multiple an sich helemaal niets. Een factor van bijvoorbeeld tien klinkt hoog. Maar wat is de basis waarover de multiple wordt genomen? Is dat over het laatst gerealiseerde resultaat of een gemiddelde van de afgelopen jaren? Worden er nog normalisaties toegepast op dat resultaat of gaat het om het resultaat zoals dat in de jaarrekening wordt weergegeven?

Ook geldt dat bedrijven in eenzelfde sector niet per definitie vergelijkbaar zijn op basis van een bepaalde multiple. Zaken als bijvoorbeeld groeimogelijkheden en investeringsbenodigdheden spelen ook een rol in de waarde en zijn niet gelijk voor ieder bedrijf in eenzelfde markt of sector. Tegelijkertijd is het zo dat deze zaken vaak niet worden overwogen bij het gebruik van een multiple.

Maatwerk

De gemiddelde EBITDA-multiple zoals blijkt uit de meest recente Brookz Overname Barometer bedraagt in het Nederlandse mkb 4,95 (tweede halfjaar  2018). Dat geeft wel een richting van wat een bedrijf kan opleveren, maar het waarderen van een bedrijf blijft maatwerk.

Ook in aandeelhoudersovereenkomsten komen we regelmatig multiples tegen. Dit soort afspraken kunnen weliswaar discussie voorkomen, maar blijken achteraf vaak niet volledig.

Het is belangrijk om over de vergelijking in de aandeelhoudersovereenkomst goed na te denken, want die kan behoorlijk effect hebben op de te bepalen prijs in de toekomst. De situatie waarin de onderneming opereert is dynamisch en de resultaten fluctueren vaak behoorlijk. Het is het beste om eerst een waardering van de onderneming als nulmeting te maken en op basis daarvan een vergelijking af te leiden die voor de komende drie of vijf jaren kan worden gebruikt.

Vraag het Alfa Consultants

Heb je vragen of hulp nodig bij een waardering van een bedrijf, bijvoorbeeld in het kader van een overdracht? Neem dan contact op met de waarderingsdeskundigen van Alfa Consultants. We zijn te bereiken via telefoonnummer 088 2533300 of stuur een e-mail naar consultants@alfa.nl.