Coronacrisis: verlaging gebruikelijk loon dga mogelijk?

18 maart 2020 | Door:  Dick Leeuw

Als dga van een BV moet je jezelf een gebruikelijk loon toekennen. In 2020 bedraagt het gebruikelijk loon tenminste € 46.000, tenzij je zelf kunt bewijzen dat vergelijkbare werknemers minder verdienen. De vraag komt op of je vanwege de coronacrisis het gebruikelijk loon kunt verlagen?

Note: inmiddels is aangekondigd dat verlaging van het gebruikelijk loon voor dga's wordt goedgekeurd. 

Waarom gebruikelijk loon?

Als je als dga geld aan je BV wilt onttrekken, kan dit als salaris of als dividend. Dividend uitkeren is vaak fiscaal aantrekkelijker dan loon uitbetalen, maar je moet aan veel voorwaarden voldoen. In de praktijk is dat niet altijd haalbaar. In het verleden zagen veel dga’s nog wel eens af van een salaris of betaalden zij zichzelf een laag salaris, om dit vervolgens aan te vullen met een dividenduitkering. Dat mag allang niet meer.

Gebruikelijk loon dga

Als dga dien je jezelf daarom ieder jaar een gebruikelijk loon toe te kennen. Over dit salaris betaal je belasting naar het progressieve tarief van box 1. Als ‘gebruikelijk’ geldt het salaris dat je bij een derde zou kunnen verdienen. Als norm geldt daarvoor dit jaar € 46.000.

Salaris bij derde

Als de inspecteur van mening is dat je bij een derde meer kunt verdienen dan € 46.000 rust op hem de bewijslast om dit aannemelijk te maken. Hij kan dit doen aan de hand van een vergelijkbare dienstbetrekking. Hij dient echter wel rekening te houden met de zogenaamde doelmatigheidsmarge.

Doelmatigheidsmarge

De zogenoemde doelmatigheidsmarge bedraagt 25%, en is bedoeld om gesteggel over geringe afwijkingen te voorkomen. Stelt de inspecteur bijvoorbeeld dat je bij een ander een salaris van € 80.000 per jaar zou kunnen verdienen, dan mag hij je gebruikelijk loon vaststellen op maximaal € 60.000 (€ 80.000 -/- 25% x € 80.000).

Lager gebruikelijk loon dga door de coronacrisis?

Je mag altijd een lager gebruikelijk loon bepleiten als dit naar jouw mening redelijk is. De bewijslast ligt dan bij jou. De dringende vraag komt op of de coronacrisis je de mogelijkheid biedt om het gebruikelijk loon van de dga te verlagen. Tijdens de economische crisis rond 2009 was er een specifieke regeling waarbij onder voorwaarden het gebruikelijk loon mocht worden verlaagd. Er is op dit moment er (nog) geen regeling die een verlaging mogelijk maakt. 

Echter een verlaging van het gebruikelijk loon wordt wel geaccepteerd als de continuïteit van de onderneming in gevaar komt door betaling van dit loon. Dat is door de Belastingdienst ook toegezegd. Het beleid op dit punt luidt als volgt:

‘Lijdt je onderneming zoveel verlies dat de continuïteit van de onderneming in gevaar is? Dan mag je het loon lager vaststellen dan het gebruikelijk loon. Maar niet lager dan het wettelijk minimumloon dat past bij het aantal uren dat de aanmerkelijkbelanghouder voor de BV-structuur werkt. In de volgende situaties mag je het loon niet lager vaststellen:

• Je onderneming lijdt incidenteel verlies.
• Je onderneming kan de rekeningen nog steeds betalen.
• Je onderneming kan de rekeningen niet betalen als gevolg van een oplopende rekeningcourantschuld, uitgekeerd dividend of andere onttrekkingen.’

Uit dit beleid en uit de rechtspraak blijkt dat er wel sprake moet zijn van een structureel verlieslijdende onderneming. Uiteraard hopen we dat dit niet het geval zal zijn, maar zeker weten doen we dat op dit moment niet. Daarnaast mag je dus geen geld op andere wijzen uit je BV-structuur naar privé onttrekken, bijvoorbeeld door middel van een oplopende rekening-courant verhouding, of door dividenduitkeringen. Je moet echt van je privévermogen gaan leven. Daarnaast moet het gebruikelijk loon op jaarbasis alsnog minstens het wettelijk minimum loon bedragen voor het aantal uren dat je voor je BV-structuur werkt.

Het gebruikelijk loon wordt over een kalenderjaar beoordeeld. Je kunt erop vooruitlopen dat verlaging van het loon naar het wettelijk minimumloon mogelijk is als gezien alle ontwikkelingen over 2020 een verliessituatie zal ontstaan. Daarbij beroep je je dan op dit begunstigende beleid. Mocht uiteindelijk verbetering van de situatie sneller dan verwacht optreden en de financiële situatie van je bedrijf zich sneller herstellen, dan kan het zo zijn dat je BV later dit jaar – uiterlijk in december – het gebruikelijk loon toch moet verlonen en uitbetalen (en de bijbehorende loonbelasting moet afdragen). Het is erg belangrijk om rekening te blijven houden met deze ‘herbeoordeling’ aan het einde van het jaar en proberen tegen die tijd daar weer de benodigde liquiditeit voor beschikbaar te hebben!

Tot slot is het ook mogelijk dat er in de loop van dit jaar een formele goedkeuring voor een verlaging wordt gegeven.

Afsluitend

Een ongewone situatie noodzaakt ongewone maatregelen. Dit geldt naar onze mening ook voor het gebruikelijk loon. Ondanks het ontbreken van een formele regeling, zou het gezien de huidige situatie mogelijk moeten zijn om het gebruikelijk loon te verlagen, als je verwacht dat de continuïteit van je onderneming in gevaar komt. Je beroept je dan op de beleidsmatige vrijheid die de Belastingdienst biedt voor verliessituaties.

Dit kan tot een discussie leiden met de Belastingdienst. Deze discussie zal echter pas volgend jaar gaan spelen. Voor nu betekent dat kiezen uit de minste van twee kwaden. Nu meer (broodnodige) liquiditeit en in de toekomst een discussie met de Belastingdienst of nu minder liquiditeit en geen discussie met de Belastingdienst. Heb je hulp nodig bij deze overwegingen, neem dan contact op met een van de adviseurs van Alfa Accountants en Adviseurs.