Brexit: nu al actie?

28 juni 2017 | Door:  Harm-Jan de Boer

Wordt het een harde of zachte Brexit? De uitslag van de verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk (VK) maakt het er niet duidelijker op. De definitieve scheidingspapieren worden op z’n vroegst begin 2019 ondertekend. Voor actie ondernemen is het nog te vroeg. Toch is het van belang de ontwikkeling goed te volgen en om na te denken over mogelijke scenario’s en eventuele oplossingen.

De gevolgen in het kort

De toekomstige relatie met het VK moet het straks doen zonder de bekende fundamentele principes van de EU: het vrije verkeer van personen, kapitaal, goederen en diensten. Dat brengt fiscale, juridische en soms ook personele gevolgen met zich mee. Contracten moeten straks opnieuw worden beoordeeld. Hetzelfde geldt voor grensoverschrijdende ondernemingsstructuren. Hoe lang mogen Nederlanders nog wonen en werken in het VK? In het verlengde daarvan is de verwachting dat ook op het gebied van sociale zekerheid er veel zal veranderen. Nu is het nog zo dat grensoverschrijdende arbeid tussen het VK en Nederland wordt gecoördineerd in EU-richtlijnen.  

In dit artikel beperken we ons tot de EU als douane- en vrijhandelsgebied. Met name de belemmerende werking van invoerrechten en de btw vormt voor menig ondernemer nu al een schrikbeeld.    

Invoerrechten

Het VK is nu nog een onderdeel van de douane-unie die wordt gevormd door alle EU-lidstaten. Het betekent in feite dat vanuit douane-perspectief de EU als één gebied kan worden gezien. In alle lidstaten gelden daarom dezelfde regels en tarieven. Hier laat het ‘vrije verkeer van goederen en diensten’ zich goed zien. Zijn goederen eenmaal in een lidstaat in het vrije verkeer (invoerrechten zijn betaald en invoerformaliteiten zijn vervuld)? Dan kunnen deze goederen zonder enige belemmering worden vervoerd naar andere EU-lidstaten, zonder enige bemoeienis van de douane. Een andere afspraak is dat alle EU-lidstaten dezelfde externe tarieven hanteren jegens niet-EU-landen. Op die manier profiteren de lidstaten ook nog eens van de gunstige tarieven die de EU heeft weten te realiseren in allerlei vrijhandelsovereenkomsten die met derde landen zijn overeengekomen.

BTW

Na de Brexit is het VK niet langer gebonden aan de Europese btw-richtlijn waarop ook hun btw-systeem is gebaseerd. Het VK krijgt een eigen btw-systeem. Dat zal misschien wel erg lijken op het huidige systeem, maar verschillen met de EU-systematiek zijn onvermijdelijk - al was het alleen maar omdat het VK zich niet meer hoeft te schikken naar het Europese Hof van Justitie dat bij geschillen nu nog een bindende stem heeft. Eén van de gevolgen van dit alles is dat bij grensoverschrijdend goederen- en/of dienstenverkeer het risico van dubbele heffing groter wordt.

Handel(sketens)

Na de Brexit wordt het VK beschouwd als een derde land, waardoor er dus in feite een import-/exportgrens wordt gecreëerd. Alle handel(sketens) van, naar en via het VK zullen daar de gevolgen van ondervinden. Ook als de goederen niet fysiek door het VK lopen maar worden geleverd via een bedrijf of btw-nummer uit het VK ontstaan nieuwe verplichtingen. Nederlandse bedrijven die opereren op de Britse binnenlandse markt, krijgen te maken met registratieverplichtingen voor btw-doeleinden en de daarmee samenhangende deponeringseisen. Terugvordering van Britse btw bij invoer (het VK beschikt bijvoorbeeld niet over een verleggingssysteem zoals Nederland dit wel kent bij invoer uit niet-EU-landen) en het verzoek om teruggaaf van in het VK betaalde btw, leidt tot een financieringsnadeel en aanzienlijk hogere verwerkingskosten.

Geconfronteerd met nieuwe Britse rapportageverplichtingen zal menig ondernemer straks nog met weemoed terugdenken aan de listing- en Intrastatverplichtingen. In feite was dat maar een geringe prijs die ‘betaald’ moest worden voor een verder grenzeloze EU-markt. Ook aan het gebruik van bepaalde voordelige EU-bepalingen komt waarschijnlijk een einde. Een voorbeeld is de vereenvoudigde ‘ABC-regeling’. Die zorgt ervoor dat de handel over meerdere schijven in meerdere EU-landen zo eenvoudig mogelijk kan worden verantwoord voor de btw.

E-commerce (Business-to-Consumer)

De Brexit heeft ook effect op e-commerce en detailhandel, al dan niet via eigen webshops of catalogi. Voor de verkoop van goederen aan particulieren in andere EU-landen geldt namelijk het btw-regime van ‘verkoop op afstand’. Als gevolg daarvan dient de webshophouder zich al snel te laten registreren in het land waar zijn klanten wonen om daar vervolgens de btw af te dragen. Dit zal straks bij de verkoop aan Britse particulieren anders zijn. Deze transacties zullen straks ook moeten worden beoordeeld op het gebied van invoerverplichtingen in het VK. Een forse tegenvaller voor de Nederlandse webshopeigenaar die veel zaken doet in het VK!
Daar komt bij dat de concrete vereenvoudigingsplannen van de EU op het gebied van afstandverkopen die onlangs naar buiten zijn gekomen niet zullen opgaan voor de handel met het VK.

Een ander effect van de Brexit op e-commerce is dat de huidige ‘Mini One Stop Shop’-regeling (MOSS) voor elektronische en telecommunicatiedienstverlening aan particulieren niet langer in relatie met het VK kan worden toegepast. De MOSS maakt het mogelijk de btw-verplichtingen - die zich kunnen uitstrekken tot meerdere EU-lidstaten - te centreren in één EU-land naar eigen keuze: het hoofdregistratieland. Duidelijk is dat het VK straks niet meer als hoofdregistratieland mag optreden. Niet-EU-bedrijven die nu in het VK voor dit doel zijn geregistreerd, dienen te overwegen hun registratie te verhuizen naar een andere EU-lidstaat.

Is er nog hoop?

Als het VK na de Brexit een derde land wordt, worden zonder nadere afspraken invoerrechten verschuldigd bij de handel van goederen tussen de EU en het VK. Tegelijk doemen voor de btw kostbare registratie-, rapportage- en teruggaafprocedures op. Ook is niet duidelijk wat het VK met het btw-tarief doet. In potentie hebben de geschetste gevolgen bijna zonder uitzondering een negatieve invloed op de handel. Veel zal daarom afhangen van de Brexit-onderhandelingen en het bereiken van een handelsovereenkomst op bij voorbeeld douane- en btw-gebied.

Het is voor nu vooral zaak om de ontwikkelingen te volgen en misschien uw huidige (en toekomstige) goederenstromen van en/of naar het VK eens globaal te evalueren op de potentiële extra invoerrechten, de invoer-btw en de daarmee gepaard gaande kosten.

 

Alfa houdt u periodiek op de hoogte van eventuele nieuwe ontwikkelingen.