Box 3: spaarders op Prinsjesdag mogelijk ontzien

18 augustus 2020 | Door:  Dick Leeuw

De afgelopen jaren is veel geschreven over de belastingheffing over vermogen (box 3). Ook zijn er veel juridische procedures gevoerd. Vorig jaar deed staatssecretaris Menno Snel van Financiën een nieuw voorstel om op een andere manier belasting te heffen. Hierover ontstond veel commotie. Recent is bekend geworden dat ook het voorstel van Menno Snel het niet gaat worden. Waarom moet er eigenlijk een nieuw systeem komen? En wat kunnen we verwachten?

Waarom een nieuw systeem?

In het nu geldende systeem wordt gerekend met een verwacht rendement dat afhankelijk is van de omvang van jouw vermogen. De algemene veronderstelling is: hoe meer vermogen je hebt, hoe meer procentueel rendement je behaalt. De heffing op spaargeld is echter in veel gevallen nog steeds veel hoger dan de rente die je ontvangt. Dit is niet rechtvaardig. Ook de Hoge Raad vindt dat. Helaas kan alleen de wetgever dit onrechtvaardige karakter van de wetgeving oplossen.

Zelf actie ondernemen?

Is er dan helemaal niets aan te doen? Je zou bezwaar kunnen maken tegen jouw aangifte inkomstenbelasting vanaf 2017 over de hoogte van de box 3-heffing. Dit bezwaar zal door de Belastingdienst worden afgewezen. Je moet dus (heel lang) gaan procederen. In een heel specifieke situatie kan een rechter de heffing matigen. Dit is het geval als er sprake is van een individuele en buitensporige last. Dit doet zich slechts in uitzonderlijke situaties voor. Wel weet je zeker dat het procederen je tijd en geld kost. Het is dus een individuele afweging of bezwaar maken voor jou een reële optie is. De enige oplossing voor de onrechtvaardigheid is dus het invoeren van een nieuwe manier van belastingheffing over het vermogen.

Voorstel-Snel

In het voorstel-Snel bepaalt niet de omvang van het vermogen de box 3-heffing, maar de samenstelling. Er zouden drie categorieën worden ingevoerd met een bijpassend fictief rendement:

• spaargeld (spaarrekeningen bij banken)
• overige bezittingen
• schulden

Onder de overige bezittingen valt alles wat geen spaargeld is, dus aandelen, obligaties en onroerende zaken maar ook geldleningen aan familie en dergelijke. Volgens het plan gaat de aftrek van de schulden tegen een eigen rendementspercentage. Daarnaast zou het tarief worden verhoogd naar 33 procent  en de vrijstelling worden afgeschaft. Daarvoor komt dan in de plaats een heffingsvrij inkomen. Zie ook bijgaand artikel.  

Waarom voorstel ingetrokken?

Verder dan een plan is het niet gekomen. Inmiddels is Menno Snel (als het gaat om belastingen) vervangen door Hans Vijlbrief. Op 26 juni 2020 heeft staatssecretaris Vijlbrief het voorstel van zijn voorganger van tafel gehaald omdat het onhaalbaar is. Het voorstel-Snel zorgde voor veel commotie, met name onder beleggers en grondbezitters. In het voorstel wordt voor alle beleggers een rendement van 5,33 procent verondersteld. Dit is natuurlijk een verkeerde kijk op de werkelijkheid. De ene belegger is de andere niet. Zo wordt op een defensieve beleggingsportefeuille een veel lager rendement verwacht.  Ook de verpachting van landbouwgrond levert geen rendement op van 5,33 procent als rekening wordt gehouden met kosten.

Het probleem van de spaarder zou met dit voorstel grotendeels worden opgelost, maar de belegger zou er last van krijgen. Kortom, het voorstel zou slechts tot een verschuiving van het probleem leiden. Daarnaast worstelt de staatssecretaris nog met een advies van deskundigen over de onrechtvaardigheid in box 3 in de periode 2013-2016 (‘schending van het eigendomsrecht’).  Ook dat advies moet hij meenemen in zijn plannen. 

Hoe nu verder?

Het is goed dat het box 3-plan van ex-staatssecretaris Snel van tafel is, want het was geen eerlijke oplossing. Een box 3-belasting over de werkelijke vermogensinkomsten zou veel beter zijn. Helaas ziet de Belastingdienst dat niet zitten: het zou onuitvoerbaar zijn. Pas op Prinsjesdag wordt een nieuw voorstel bekendgemaakt. Hoe dit eruit gaat zien is dus nog steeds onduidelijk. Vijlbrief noemt als einddoel een box 3 die het werkelijke rendement belast. Wel is het idee dat het voorstel de groep kleine spaarders en beleggers ’in hoge mate ontziet’. Om dit realiseren zal de vrijstelling in box 3 aanzienlijk worden verhoogd.

Het blijft gissen...

De verhoging van de vrijstelling gaat waarschijnlijk al snel in; we verwachten op 1 januari 2022. Hoeveel de verhoging van de vrijstelling zal zijn is onbekend. Ook wat onder kleine spaarders en beleggers wordt verstaan blijft gissen. Veel is dus onduidelijk, maar we houden uiteraard alle ontwikkelingen in de gaten. Sta je voor een investeringsbeslissing en wil je weten wat handig is om te doen? Neem dan contact op met een van onze adviseurs, wij helpen je graag!