Banner

Aandeelhoudersakte onmisbaar naast statuten

13 juli 2017

In de situatie dat meerdere personen, direct of indirect, aandelen in een B.V. houden, raadt Alfa een aandeelhoudersovereenkomst aan. “Waarom een aandeelhoudersovereenkomst? Er zijn toch al statuten?” is een in de praktijk veel voorkomende reactie van ondernemers. Dat klopt, maar statuten alleen zijn meestal niet voldoende.

Doordat statuten talrijke bepalingen omvatten, heerst bij ondernemers vaak de gedachte dat het belangrijkste wel zou zijn geregeld. Tijdens gesprekken tussen Alfa en ondernemers, blijkt vaak dat de statuten niet afdoende zijn en dat aanvullingen op, of zelfs afwijkingen van de statuten gewenst zijn.

Enkele voorbeelden

Het is gebruikelijk dat een aandeelhouder die zijn of haar aandelen wenst te verkopen, deze eerst moet aanbieden aan zijn of haar medeaandeelhouder(s). Dit om te voorkomen dat de medeaandeelhouder geconfronteerd wordt met een nog onbekende en/of zelfs ongewenste zakenpartner. Hetzelfde geldt voor de situatie van overlijden. Ook dan geldt er meestal een aanbiedingsplicht. Maar, voorziet die aanbiedingsplicht ook in de situatie dat de zeggenschap wijzigt in een persoonlijke holding die de aandelen houdt? Nee, niet altijd!

En wat als een van de aandeelhouders langdurig ziek wordt of om een andere reden ophoudt werkzaamheden te verrichten voor de vennootschap en/of haar werkmaatschappijen? Het is niet altijd gewenst dat de betreffende aandeelhouder dan nog winst- en stemrechten behoudt. Integendeel, een regeling dat de betreffende aandeelhouder zijn/haar aandelen moet aanbieden, lijkt rechtvaardiger. De standaard statuten voorzien niet in dergelijke situaties. Wij raden aan, en in de praktijk blijkt het gewenst, om er afspraken over te maken.

In de praktijk blijkt het ook gewenst om nadere afspraken te maken over de vaststelling van de koopsom van de aandelen en de betaling ervan. De statuten schrijven meestal voor dat de gehele koopsom direct bij de levering van de aandelen moet worden voldaan. Dit kan, zeker als het om grote geldsommen gaat, tot zeer ongewenste gevolgen leiden voor de kopende aandeelhouder, de onderneming en/of de erfgenamen. Een goede betalingsregeling kan dit voorkomen.

Ook onderwerpen als dividendbeleid, financiering van het werkkapitaal, non-concurrentie en de rechtspositie van de minderheidsaandeelhouder zijn onderwerpen waar standaard statuten in de regel niet in voorzien. Wees je hier van bewust. Wij raden aan om ook over deze onderwerpen goede afspraken met elkaar te maken.

Keuzes: statuten, aandeelhoudersovereenkomst of beiden

Hoewel de statuten meestal niet in de hiervoor beschreven onderwerpen voorzien, is dit, op enkele uitzonderingen na, wèl mogelijk. Voor de meeste onderwerpen geldt dat ze in de statuten, in de aandeelhoudersovereenkomst of in beiden kunnen worden opgenomen. Hier zijn keuzes te maken.

Grofweg geldt voor de statuten dat ze worden beheerst door het vennootschapsrecht en geldt voor de aandeelhoudersovereenkomsten dat ze worden beheerst door het verbintenissenrecht. Een overtreding van een bepaling in de statuten leidt in haar algemeenheid tot een (tijdelijk) verlies van winst- en/of stemrechten. Een overtreding van een afspraak in een aandeelhoudersovereenkomst leidt in haar algemeenheid tot een verschuldigde boete en/of schadevergoeding.

Een voordeel van een aandeelhoudersovereenkomst ten opzichte van statuten is dat dit onderhands kan worden geregeld. De afspraken, evenals aanvullingen erop en wijzigingen ervan, kunnen zonder tussenkomst van een notaris worden vastgelegd. Het opstellen, aanvullen en wijzigen van statuten kan enkel via een notaris geschieden. Een ander voordeel van een aandeelhoudersovereenkomst ten opzichte van statuten is dat deze niet openbaar is. Statuten daarentegen kunnen door een ieder in het handelsregister van de Kamer van Koophandel worden opgevraagd.

Laat Alfa meekijken

Belangrijk is dat jij als medeaandeelhouder ervan bewust bent, in welke situaties is voorzien, welke regels er aan verbonden zijn en welke situaties nog aandacht behoeven. Indien gewenst, kunnen de juristen van Alfa je hier meer over vertellen en je adviseren over de wellicht nog relevante te regelen onderwerpen alsmede de wijze waarop. De juristen van Alfa kijken graag met je mee! Met 31 vestigingen is Alfa overal dichtbij.